cover
Contact Name
Ida Ayu Sukma Wirani
Contact Email
idaayusukmawirani@gmail.com
Phone
+6287762000445
Journal Mail Official
idaayusukmawirani@gmail.com
Editorial Address
Jl. Udayana No. 11, Singaraja, Banjar Tegal, Kec. Buleleng, Kabupaten Buleleng, Bali 81116
Location
Kota denpasar,
Bali
INDONESIA
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha
ISSN : 26141914     EISSN : 25992627     DOI : http://dx.doi.org/10.23887/jpbb.v6i2
Core Subject : Education,
As an international, multi-disciplinary, peer-refereed journal, the scope of this journal is in learning and instruction area which provides a platform for the publication of the most advanced scientific researches in the areas of learning, development, instruction and teaching at Balinese Language Education Undiksha. The journal welcomes original empirical investigation. The papers may represent a variety of theoretical perspectives and different methodological approaches. They may refer to any age level, from infants to adults and to a diversity of learning and instructional settings, from laboratory experiments to field studies. The major criteria in review and the selection process concerns the significance of the contribution to the area of learning and instruction. Instruction, learning and teaching, curriculum development, learning environment, teacher education, educational, technology, and educational development at PBalinese Language Education Undiksha
Arjuna Subject : Umum - Umum
Articles 43 Documents
Search results for , issue "Vol. 3 No. 1 (2016)" : 43 Documents clear
Penerapan Metode Langsung Kaanggen Nincapang Kawagedan Mirengang Satua Runtuh Watugunung Sisia Kelas IX C SMP Negeri 1 Seririt Ida Ayu Sri Maharthini .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7178

Abstract

KUUB TTetilikan puniki matetujon anggen 1) nguningin lan nlatarang tata titi pamargin pangajahan metode langsung anggen nincapang kewagedan mirengang satua “Runtuh Watugunung” sisia kelas IX C SMP N 1 Seririt, 2) anggen nguningin lan nlatarang metode langsung kaanggen nincapang kawagedan mirengang satua “Runtuh Watugunung” sisia kelas IX C SMP Negeri 1 Seririt, lan 3) anggen nguningin lan nlatarang penampen sisia ring metode langsung kaanggen nincapang kewagedan mirengang satua “Runtuh Watugunung” sisia kelas IX C SMP Negeri 1 Seririt. Anggen ngamolihang tetujon punika, kaanggen rerincikan Penelitian Tindakan Kelas. Tetilik puniki nganggen tetilik deskripti kuantitatif kualitatif. Jejering tetilikan puniki sisia kelas IX C SMP Negeri 1 Seririt. Data sane kapolihang nganggen tigang kramaning tetilikan inggih punika kramaning pratiyaksa, kramaning tes, lan kramaning kuesioner. Data sane kapolihang saking tetiga kramaning punika kaolah dados makudang-kudang undagan inggih punika reduksi data, penyajian data, lan peningkes. Manut tureksa data punika, kapolihang tata titi paplajahan sane kamargiang sampun anut saking rerincikan papalajahan sane kalaksanayang. Pikolih tetilik secara umum nyantenang yening penampen sisia ring metode langsung sajeroning paplajahan mirengang satua “Runtuh Watugunung” sane kalaksanayang olih panilik wenten sane maosang sangat positif lan wenten sane maosang positif. Saking 36 sisia sane katilikin ngenenin indik penampen sisia kapolihang rata-rata 97,22% sane ngranjing ring kategori sangat positif. Puniki nyihnayang yening penerapan metode langsung sane kamargiang olih panilik ngamolihang penampen sane becik. Penerapan metode langsung sane kaanggen olih panilik nguningin kewagedan sisia ring paplajahan mirengang kapolihang rata-rata 82,22 sane nyihnayang samian sisia kelas IX C sampun mapikolih lan kabaosang tuntas. Manut saking pikolih tetilikan puniki kaaptiang penerapan metode langsung prasida katincapang malih anggen ngamecikang pamargi ri sajroning paplajahan.Kata Kunci : metode langsung, mirengang, lan satua ABSTRACT This study purpose to 1) indentify and explain the steps of learning direct method to improve listening skills “Runtuh Watugunung” story student in the IX C grade of Junior High School Negeri 1 Seririt, 2) indentify and explain the direct method to improve listening skills “Runtuh Watugunung” story in the IX C grade of Junior High School Negeri 1 Seririt, and 3) indentify and explain the students response to the direct method to improve listening “Runtuh Watugunung” story student in the IX C grade of Junior High School Negeri 1 Seririt. This study was designed by using descriptive quantitative qualitative. To coming at purpose about, will be used plan research is action class. The subject of this research is student class IX C Junior High School Negeri 1 Seririt. Data obtained the three methods research use observation method, test, and questionnaires. The data use from three method about to work by some stage that is data reduction, data display and conclusion drawing/ verification. According to the analysis of data obtained learning steps are implemented are right to design their lessons. Research of this product refer that student response for the application direct method that applicable research to be very positive and positive. Of the 36 students who studied on student responses obtained an average of 97,22% is include in the category positive. This proves that the adoption of the direct method used by researcher get a very good responses. The application of the direct method used by researcher to know the students towards learning listening skills gained an average of 82,22 which proves all student in grade IX C has been successful and is said to be completed appropriate with this research product explanted the application the direct method can be enhanced to improve the implementation of learning. keyword : Direct method, listening and story
Nureksain Kawentenan Anggah-ungguhing Basa Bali sajeroning Pawiwahan ring Banjar Sumbul, Desa Yehembang Kangin, Kecamatan Mendoyo, Kabupaten Jembrana, ring Warsa 2016 I Gst A Kd Yulandari .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7179

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nlatarang (1) kawentenan pawiwahan ring wewidangan Banjar Sumbul, Desa Yehembang Kangin, Kecamatan Mendoyo, Kabupaten Jembrana, (2) kawentenan anggah-ungguhing basa Bali sajeroning pawiwahan ring Banjar Sumbul, Desa Yehembang Kangin, Kecamatan Mendoyo, Kabupaten Jembrana lan (3) kaiwangan anggah-ungguhing basa Bali sajeroning pawiwahan ring Banjar Sumbul, Desa Yehembang Kangin, Kecamatan Mendoyo, Kabupaten Jembrana. Tetilikan puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif. Jejering tetilikan puniki, pawiwahan ring Banjar Sumbul. Penandang tetilikan puniki, anggah-ungguhing basa Bali sane wenten ring pawiwahan ring Banjar Sumbul. Kramaning mupulang data ring tetilikan puniki nganggen kramaning pratiaksa lan dokumentasi. Data tureksa sane kanggen inggih punika analisis data deskriptif kualitatif antuk pamargi (1) reduksi data, (2) deskripsi data, lan (3) panyutetan. Pepolih tetilikan puniki inggih punika (1) kawentenan pawiwahan Banjar Sumbul sane mapaiketan sareng kawentenan tutur mamargi antar manut kadi napi sane kaaptiang, mapaiketan sareng kutus pisarat kawentenan tutur inggih punika galah, genah lan kahanan, pamilet, tetujon tutur, unteng tutur, nada tutur, istrumentails, uger-uger tutur mabebaosan, lan soroh tutur. (2) Kawentenan anggah-ungguhing Basa Bali ring pawiwahan inggih punika sajeroning krunanyane akehan nganggen kruna alus mider lan sajeroning lengkaranyane wenten lengkara alus singgih, alus madia, alus sor lan lengkara andap. (3) kaiwangan anggah-ungguhing basa Bali sajeroning pawiwahan ring Banjar Sumbul inggih punika kantun akeh nganggen kruna serapan basa Indonesia. Kata Kunci : anggah-ungguhing basa Bali, mabebaosan, pawiwahan. This study aims to explain (1) the conditionof marriage at Banjar Sumbul, (2) the condition ofanggah-ungguhing basa Bali in the marriage at Banjar Sumbul, and (3) the mistake ofanggah-ungguhing basa Bali in the marriage at Banjar Sumbul. This study was designed by using descriptive qualitative research.The subjects were the marriage of Banjar Sumbul. The object of this study was anggah-ungguhing basa Baliin the marriage at Banjar Sumbul. The data collection methods used in this study is the observation and documentation. Data analysis method used is descriptive qualitative data analysis which consists of, data reduction, description of data, and conclusion. The result of the study shows that (1) the condition of marrage Banjar Sumbulwas well as expected, which is associated with eight terms of speech even that issetting and scene, participants, ends, act sequence, key, instrumentalities, ect. (2) The condition ofanggah-unguhing basa Bali in the marriage, the words many usedalus mider word and the sentence using the phrase alus singgih, alus madia, alus sor, and andap sentence. (3) The mistake ofanggah-ungguhing basa Bali in the marriage at Banjar Sumbul, there are some words that use words uptake of Indonesia. keyword : anggah-ungguhing basa Bali, speaking, marriage
SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN MUSTIKA AJAH AJAHAN PAWATEKAN RING SAJERONING PUPULAN SATUA RARE I KENTUNG ULING LODTUNGKANG KAKAWIAN NYOMAN MANDA Putu Bisma Putera Aryana .; Prof. Dr. I Made Sutama,M.Pd .; Ida Bagus Putra Manik Aryana, S.S., M. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7248

Abstract

Tetilikan kualitatif puniki matetujon (1) nlatarang kawentenan wangun instrinsik ring pupulan satua rare I Kentung uling Lodtungkang sane kakawi olih I Nyoman Manda. (2) nlatarang mustika ajah-ajahan pawatekan ring pupulan satua rare I Kentung uling Lodtungkang sane kakawi olih I Nyoman Manda. Jejering ring tetilikan puniki wantah pupulan satua rare I Kentung Uling Lodtungkang. Penandang tetilikan wantah wangun intrinsik lan mustika ajah-ajahan pawatekan. Kramaning tetilik sane kaanggen inggih puniki kramaning dokumentasi. Piranti sane kaanggen wantah kartu data. Data tureksa sane kaanggen inggih punika (1) nyelehin data sane kajudi (identifikasi data), (2) nyoroh-nyorohang data manut tetujon ipun (klasifikasi data), (3) pangwedar data (interprestasi data), lan (4) nyutetan data (verifikasi). Pikolih tetilikan puniki (1) wangun intrinsik ring pupulan satua rare I Kentung Uling Lodtungkang punika wenten pepitu pikolih inggih punika (1) makasami satua ring pupulan punika madue murda, (2) unteng sane wenten ring makasami satua punika indik manyamabraya, (3) pragina lan pawatekannyane sane wenten ring makasami satua akehnyane dasa lan madue wateknyane soang-soang, (4) lelintihan ring makasami pupulan satua puniki lelintihan ka arep, (5) rerawatan ring pupulan satua makasami ring desa Lodtungkang, (6) bebaosan sane wenten ring pupulan satua puniki nganggen bebaosan sane kanggen sedina-dina lan (7) ring satua puniki akeh madue piteket sane patut katulad majeng ring alit-alite. (2) mustika ajah-ajahan pawatekan sane prasida kepanggihin ring pupulan satua rare I Kentung Uling Lodtungkang puniki wenten kutus minakadi (1) parama tatwa (religius), (2) arjawa (jujur), (3) teleb makarya (kerja keras), (4) rasa meled uning (rasa ingin tahu), (5) makumanyama (bersahabat), (6) shanti rasa (cinta damai), (7) urati ring palemahan (peduli lingkungan), (8) urati ring pawongan (peduli sosial).Kata Kunci : intrinsik, satua rare This study aimed at (1) Describing the intrinsic elements in the set of children story “I Kentung Uling Lodtungkang” by I Nyoman Manda and, (2) Identifying the educational character values covered in it. In which the subject used was the set of children story “I Kentung Uling Lodtungkang” by I Nyoman Manda. The objects of this study were the intrinsic elements and educational character values covered in the set of children story. The data were colleted through documentation and the instrument used in this study was card data (kartu data). Meanwhile, the data was analyzed following four steps, namely (1) data identification, (2) data classification, (3) data interpretation, and (4) data verification. The first finding showed that there were seven intrinsic elements found in the set of children story “I Kentung Uling Lodtungkang”, which were (1) all of the stories covered have titles, (2) the contents mostly talk about brotherhood, (3) ten actors involved in the set of children story and have their own charaterizations, (4) using chronological plot, (5) all of the stories take place in Lodtungkang village, (6) using daily language, and (7) a lot of moral values which are good for young generation, specifically for children. The second finding showed that it has successfully covered eight educational character values, namely (1) religious, (2) honesty, (3) hard work, (4) curiousity, (5) friendly, (6) love peace, (7) care about the environment, and (8) social care.keyword : intrinsic, children story
NGAWIGUNAYANG METODE AUDIOLINGUAL ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NEMBANGANG PUPUH MASKUMAMBANG SISIA KELAS X MIPA 2 SMA NEGERI 1 SINGARAJA I Made Wisnawa .; Drs.I Wayan Wendra,M.Pd .; Dra. Sang Ayu Putu Sriasih,M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7403

Abstract

Tetilik puniki matetujon (1) nelatarang panincapan kawagedan nembangang Pupuh Maskumambang sisia kelas X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja majalaran antuk metode audiolingual; (2) nelatarang tata cara palaksana metode audiolingual makaduaning nincapang kawagedan nembangang Pupuh Maskumambang sisia kelas X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja; (3) nguninging panampen sisia ring pawigunan metode audiolingual anggen nincapang kawagedan nembangang Pupuh Maskumambang sisia kelas X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik tindakan kelas (PTK). Jejering tetilik inggih punika guru lan sisia kelas X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja. Kramaning mupulang data sane kaanggen minakadi kramaning partiaksa, test, kuesioner, miwah sadu wicara. Data katureksa antuk ngawigunayang data tureksa deskriptif kualitatif miwah deskriptif kuantitatif. Pikolih tetilik nyinahang, (1) Metode audiolingual prasida nincapang kawagedan nembangang Pupuh Maskumambang sisia kelas X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja. Saking nilai reratatan ri kala pra test inggih punika 69,67 (becik) nincap ring siklus 1 dados 80,85 (becik) miwah ring siklus 2 nincap dados 84,93 (becik pisan) ; (2) tata titi pangajah-ajahan sane patut kautamayang ring tetilik puniki wenten patpat minakadi, paurukan mirengang lan nembangang Pupuh Maskumambang sane mawanti-wanti, nureksain lan ngwantu ngamecikang tetembangan sisia, nakenin pangresep sisia utawi pikobet ri kala matembang, miwah ngicenin tetulud mangda stata pracaya tekening paragaan ri kala matembang; (3) Sisia ngaturang panampen sane cumpu pisan tekening pawiguna metode audiolingual anggen nincapang kawagedan nembangang Pupuh Maskumambang. Nika awinan majeng ring guru basa Bali ring SMA Negeri 1 Singaraja mangda ngawigunayang pangajah-ajahan puniki manut dudonan sane kapolihang ring tetilik.Kata Kunci : metode audiolingual, matembang, pupuh maskumambang This research aims to (1) describe the improvement of singing Pupuh Maskumambang skills trough the audio-lingual method in class X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja, (2) describe the steps of the audio-lingual method to improve singing Pupuh Maskumambang skills in class X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja, (3) describe the response of the students in class X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja trough the application of the audio-lingual method to improve singing Pupuh Maskumambang skills. This research is classroom action research. The subjects are the teacher and the students of class X MIPA 2 SMA Negeri 1 Singaraja. The data was collected by observation, test, questionnaire, and interview. Data were analyzed using qualitative descriptive and quantitative descriptive analysis. The results showed that, (1) the application of the audio-lingual method can improve singing Pupuh Maskumambang skills. Average scores of the study clasically in pra-test is 69,67 (good), the first cycle obtain 80,85 (good), and the second cycle obtain 84,93 (very good); (2) measures appropriate learning in this study focuse on four things, those are excercize of listening and singing Pupuh Maskumambang frequently, evaluating and correcting the students' singing ways, asking the student's understanding and problems, and giving motivation to students when singing; (3) The students responded very positively to learning singing Pupuh Maskumambang through the application of the audio-lingual method. Therefore, it is expected that Balinese Language teachers in SMA Negeri 1 Singaraja order to implement this learning steps those were found in the research.keyword : audio-lingual method, singing, pupuh maskumambang
SARANA TEMBANG "MELAYANGAN" OLIH EMONI KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR SISIA KELAS VIII 6 SMP NEGERI 3 BANJAR Ni Kadek Erni Yuni Andani .; Drs. Gede Gunatama, M.Hum. .; Ida Bagus Rai, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7407

Abstract

Penelitian ini bertujuan untuk mendeskripsikan (1) langkah-langkah pembelajaran menulis puisi Bali modern menggunakan media lagu “Melayangan” oleh Emoni (2) kemampuan siswa dalam menulis puisi Bali modern menggunakan media lagu “Melayangan” oleh Emoni, dan (3) respon siswa terkait proses pembelajaran menulis puisi Bali modern menggunakan media lagu “Melayangan” oleh Emoni. Penelitian ini menggunakan rancangan penelitian tindakan kelas yang dilaksanakan dalam dua siklus. Subjek penelitian ini adalah siswa kelas VIII 6 SMP Negeri 3 Banjar. Objek penelitian ini adalah pemanfaatan media lagu “Melayangan” oleh Emoni dalam pembelajaran menulis puisi Bali modern dan kemampuan siswa menulis puisi Bali modern. Metode pengumpulan data yang digunakan penelitian ini menggunakan metode observasi, tes, dan angket/kuesioner. Data dianalisis menggunakan teknik deskriptif kuantitatif dan kualitatif. Hasil penelitian ini adalah (1) ada beberapa langkah pembelajaran yang dilaksanakan untuk meningkatkan kemampuan menulis puisi Bali modern menggunakan media lagu “Melayangan” oleh Emoni. Diantaranya : eksplorasi, elaborasi dan konfirmasi, (2) peningkatan nilai rata-rata dalam menulis puisi Bali modern dari 70,48 pada siklus I menjadi 80,45 pada siklus II, (3) siswa sangat setuju terhadap pemanfaatan media lagu “Melayangan” oleh Emoni dalam pembelajaran menulis puisi Bali modern dengan peningkatan respon siswa dari 21,93 pada siklus I menjadi 26,12 pada siklus II. Kata Kunci : media, lagu, menulis, puisi Bali modern. This study aimed to describe (1) the steps of learning to write poetry modern Balinese using song "Melayangan" by Emoni media (2) the ability of students to write poetry modern Balinese using song "Melayangan" by Emoni media, and (3) response related students learning to write poetry modern Balinese using song "Melayangan" by Emoni media. This study uses the design of classroom action research conducted in two cycles. The subjects were students of class VIII 6 SMP Negeri 3 Banjar.. The object of this study is the use of song “Melayangan” by Emoni media in learning to write modern Bali poetry and the students ability to write modern Bali poetry. The methods in collecting the data that used in this research is observation methods, test, and questionnaires / questionnaire. Data were analyzed using descriptive quantitative and qualitative techniques. The results of this research are (1) there are some lessons that have been implemented to improve the ability to write poetry modern Balinese using song "Melayangan" by Emoni media. Among them : the exploration, elaboration and confirmation, (2) improve the ability to write poetry modern Balinese, with the average score value write poetry modern Balinese students from the first cycle to 70,48 at 80,45 in the second cycle, (3) students very agree using song "Melayangan" by Emoni media in learning to poetry modern Balinese with increased student response from 21,93 at 26,12 in the first cycle to the second cycle.keyword : media, song, writing, modern Bali poetry.
MEDIA VISUAL I CANDRAMAWA KAANGGEN NINCAPAN KAWAGEDAN SISIA NYURAT KEKAWIAN MAAKSARA BALI KELAS VIII A SMP NEGERI 2 MARGA I Putu Agus Erman Pradnyana .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7408

Abstract

Tetilikan puniki madue tetujon, (1) natarang tata titi paplajahan sajeroning ngawigunayang media visual I Candramawa kaanggen nincapang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali, (2) natarang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali sesampun ngawigunayang media visual I Candramawa, lan (3) natarang penampen sisia ring media visual I Candramawa kaanggen nincapang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali. Tetilikan puniki nganggen palihan tetilikan tindakan kelas (PTK). Jejering tetilikan inggih punika guru lan sisia kelas VIII A SMP Negeri 2 Marga. Penandang tetilikan puniki inggih punika, (1) media visual I Candramawa, (2) kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali, lan (3) penampen sisia ri kala ngawigunayang media visual I Candramawa kaanggen nincapang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali. Kramaning mupulang data sane kaanggen ring tetilikan puniki inggih punika kramaning praktiasa, kramaning tes, lan kramaning kuisioner. Data tetilikan puniki katureksa nganggen teknik deskriptif kualitatif lan deskriptif kuantitatif. Pikolih tetilikan puniki nyihnayang, (1) wenten makudang-kudang tata titi sane manut sajeroning ngawigunayang media visual I Candramawa kaanggen nincapang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali kelas VIII A SMP Negeri 2 Marga. Minakadi : nelebin, nglimbakang, lan nyekenang miwah sane lianan. (2) media visual I Candramawa prasida nincapang kawagedan sisia nyurat kekawian maaksara Bali. Ring siklus I rata-rata nilai sisia 70, nglantur wenten penincapan ring siklus II antuk rata-rata 80. (3) saking pikolih penampen sisia ring siklus I lan siklus 2 polih rata-rata 90 sane nyawis cumpu ring sajeroning peplajahan sane ngawigunayang media visual I Candramawa.Kata Kunci : media visual, nyurat, aksara Bali This study aimed (1) Describe the steps of applying I Candramawa visual media to improve students essay writing use aksara Bali, (2) Describe students ability in writing essay using aksara Bali after using I Candramawa visual media (3) Describe students response toward I Candramawa visual media to improve students’ essay writing using aksara Bali. This research was used classroom action research (PTK). The subjects of this research were the teacher and the students in grade VIII A of SMP Negeri 2 Marga. The object of this research was (1) I Candramawa visual media (2) students’ ability in essay writing using aksara Bali, and (3) the students’ response toward in using I Candramawa visual media to improve students essay writing using aksara Bali. The methods of data collection in this study were observation, test, and questionnaire. The data of this research was examined using qualitative and quantitative descriptive technique. The result of this study shows that (1) there are many steps to develop students’ essay writing using aksara Bali in using I Candramawa visual media. (2) I Candramawa visual media could improved students’ essay writing in using aksara Bali. From the 1st cycle the average of students value was 70, there was an increase in 2nd cycle to an average of 80 (3) the result of students’ response, 1st cycle was 90 or agree and 2nd cycle was 94 or very good, from learning using I Candramawa visual media.keyword : visual media, writing, aksara Bali
CAMPUH KODE SANE WENTEN RING RONG BALI ORTI KORAN BALI POST RAHINA REDITE PAMIJILAN NOVEMBER-DESEMBER WARSA 2015 Ni Made Prabandari Listiani .; Dra. Sang Ayu Putu Sriasih,M.Pd .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7409

Abstract

KUUB Tetilikan puniki matetujon nlatarang (1) campuh kode manut soroh lan undagan wangun basa sane wenten ring wagian Bali Orti koran Bali Post rahina Redite pamijilan November-Desember warsa 2015, (2) pakrana campuh kode, lan (3) kepahan campuh kode sane pinih akeh metu manut undagan wangun basa. Jejering tetilikan inggih punika rong Bali Orti koran Bali Post rahina Redite pamijilan November-Desember warsa 2015. Panandang tetilikan inggih punika campuh kode. Tetilikan puniki nganggen palihan tetilikan deskriptif kualitatif lan nganggen kramaning analisis konten miwah dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen minakadi identifikasi data, reduksi data klasifikasi data, interpretasi, deskripsi data lan panyutetan. Pikolih ring tetilikan puniki (1) campuh kode ka tengah kapolihang 290 kruna, 102 frasa, 7 idiom, campuh kode ka sisi 26 kruna, 2 frasa, 9 idiom, campuh kode campuhan 10 kruna, 10 frasa, (2) pakrana campuh kode sane wenten inggih punika parindikan panutur/pamaos lan parindikan basa, lan (3) kepahan campuh kode sane pinih akeh metu manut undagan wangun basa inggih punika kruna, kapanggihin 327 kruna. Saking tetilikan puniki kaaptiang mangda malih nelebin indik kosabasa basa Bali mangda samian wagian Bali Orti nganggen basa Bali lan prasida ngajegang basa Bali ring jagat Bali puniki, taler ring panilik sane lianan mangda tetilikan puniki kalanturang lan tincapang malih indik campuh kode ring satua bawak utawi sane lianan. Kata Kunci : Kruna jejaton: Bali Orti, campuh kode, koran Bali Post. Abstract This study is aimed to describe (1) code-mixing according to the type and classification elements of language that are in the part of Bali Orti Bali Post newspaper Sunday edition in November-December 2015, (2) the cause of code-mixing, and (3) code-mixing of the most widely by the elements of language level. The subjects of this study was the part of Bali Orti Bali Post newspaper Sunday edition of November-December 2015. The object of this study is code-mixing. This study used descriptive qualitative research design and data collection using content analysis and documentation. The collection of data used to wear phases, as the identification of the data, data reduction, classification of data , interpretation, description of the data, and inference. The results of this study (1) code-mixing into obtained a number of 290 words, 102 phrases, 7 idioms, code-mixing outside the 26 words, 2 phrases, 9 idiom, as well as code-mixing a mixture of 10 words, 10 phrases, (2) the cause of code-mixing is where speaker and where the language and (3) a part of code-mixing according to the level of the most widely code-mixing is words, is founded 327 words. This study is expected to further improve the vocabulary of the language, so that is all parts of Bali Orti is using Balinese language and can preserve the Balinese language, in addition to other researchers hoped the study continued and improved return on code-mixing in short stories or other media. keyword : Key words : Bali Orti, code-mixing, Bali Post newspaper.
Nureksain Sesuratan Aksara Bali Manut Pasang Aksara Purwadresta Lontar Satua Jro Matua teken I Cai Mantu Druen Gedong Kirtya Kadek Jara Merani .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7412

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nguningin indik (1) wangun sukating aksara Bali sane wenten ring lontar satua I Jro Matua teken I Cai Mantu druen Gedong Kirtya (2) pasang aksara purwadresta sane wenten ring lontar satua I Jro Matua teken I Cai Mantu druen Gedong Kirtya yening selehin manut pasang aksara Purwadresta. Jejering tetilik puniki, lontar satua sane mamurda Jro Matua teken I Cai Mantu. Panandang ring tetilikan puniki wangun sesuratan aksara Bali miwah pasang aksara Bali ring lontar satua sane mamurda Jro Matua teken I Cai Mantu. Ring sajeroning tetilikan puniki nganggen palihan tetilikan deskriptif kualitatif. Tetilik puniki nganggen kalih kramaning mupulang data inggih punika kramaning pratiaksa lan kramaning dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen minakadi: (1) nyelehin data, (2) nyorohang data, (3) data sane katur (4) tetingkesan. Pikolih tetilikan puniki inggih punika (1) wangun sukating aksara Bali sane wenten ring Lontar Satua I Jro Matua teken I Cai Mantu kantun wenten aksara sane nenten nginutin sukating aksara Bali minakadi: gantungan da, gantungan ma, taleng, tedong, lan surang. (2) Pasang aksara ring lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu kantun akeh kapanggihin kaiwangan-kaiwangan sajeroning nyurat kruna miwah lengkara yening katureksain manut pasang aksara purwadresta saking Pasamuhan Agung Alit Basa Bali Warsa 1963. Saking tetilik puniki kaaptiang parajana Bali sayan urati indik kawentenan sesuratan aksara Bali ring lontar lan majeng ring panilik lianan mangda nincapang malih indik tetilikan sane mapaiketan sareng sesuratan aksara Bali ring lontar. Kata Kunci : sukating aksara Bali, pasang aksara Bali, lontar. This research aimed to explain about (1) the type of Balinese script writing in the lontar satua Jro Matua teken I cai Mantu owned by Gedong Kirtya and (2) pasang aksara Bali in the lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu oowned by Gedong Kirtya, if examined by pasang aksara purwadresta. The subject of this research was a script of lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu. The objects of this research were the type of Balinese script writing and pasang aksara Bali in lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu owned by Gedong Kirtya. This research used a qualitative descriptive. This research used two methods of data collection. Those were; 1) observation method; 2) documentation method. The data analysis of this research used five kinds of analysis those were; (1) data identification, (2) data classification, (3) data interpretation, and (4) conclusion. The results of this research were (1) There are type of Balinese script writing in the lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu still do not comply with the sukating aksara Bali called: gantungan da, gantungan ma, taleng, tedong, and surang. (2) The pasang aksara in a lontar satua Jro Matua teken I Cai Mantu, there are still many differences in writing words and sentences when examined by pasang aksara purwadresta from pasamuhan agung alit of Balinese language 1963. By this research expected to Balinese people give more attention to the existence of Balinese script writing in the lontar and the other researchers in order to inprove further the research related to Balinese script writing in the lontar. keyword : type, pasang aksara Bali, lontar.
METODE KOOPERATIF TIPE TPS (THINK, PAIR, SHARE) ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT SINOPSIS CERPEN MABASA BALI SISIA KELAS XI MIA-3 SMA NEGERI 1 BANJAR Dwi Payani Kadek .; Ida Bagus Putra Manik Aryana, S.S., M. .; I Wayan Gede Wisnu, S.S., M.Si. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7413

Abstract

Penelitian ini mendeskripsikan (1) permasalahan siswa XI-3 IPA SMA Negeri 1 Banjar menulis cerpen berbahasa Bali, (2) manfaat metode pembelajaran tipe TPS untuk meningkatkan keterampilan menulis sinopsis cerpen berbahasa Bali siswa kelas XI-3 IPA SMA Negeri 1 Banjar, (3) pendapat siswa XI-3 IPA SMA Negeri 1 Banjar mengenai metode kooperatif tipe TPS. Penelitian ini dipaparkan dengan deskriptif kuantitatif dan kualitatif. Yang menjadi subjek penelitian ini yaitu seluruh siswa di kelas XI-3 IPA SMA Negeri 1 Banjar. Kemudian objek penelitian yaitu metode kooperatif tipe TPS untuk meningkatkan kemampuan menulis sinopsis cerpen berbasa Bali. Untuk mengumpulkan data penelitian, digunakan lima tata cara pengumpulan sata diantaranya observasi, tes, wawancara, kuisioner/angket, dan dokumentasi. Hasil penelitian ini memaparkan tentang (1) tata cara pelaksanaan pembelajaran menggunakan metode kooperatif tipe TPS di kelas, (2) hasil tes siswa tentang menulis sinopsis cerpen berbahasa Bali, (3) pendapat siswa mengenai metode kooperatif tipe TPS yang sudah d berikan dalam pembelajaran dari angket/kuisioner yang dibagikan, (4) persentase pendapat siswa. Dilihat dari paparan dari hasil penelitian ini, dapat di ambil amanat yang terkadung dalam penelitian yaitu agar guru mampu memberikan pengajaran dengan metode yang variatif, metode yang diguanakan agar sesuai dengan materi, dan guru harus mampu mengetahui kecerdasan siswa agar pembelajaran mampu mencakup semua siswaKata Kunci : koopeatif, menulis, sinopsis, cerpen This research are describe about (1) the problem of SMA Negeri 1 Banjar student’s in XI-3 physical science class about how to write a short in bahasa Bali (2) the benefit of the TPS type syudying method to improve synopsis writing skills for the SMA Negeri 1 Banjar students in XI-3 physical science class (3) the opinion of the SMA Negeri 1 Banjar students in XI-3 physical science class about cooperative method in TPS type. This research are presented on deskriptive qualitative and quantitative. The subject of this research are all the XI-3 physical science class in SMA Negeri 1 Banjar. Then the object of the reasearch is TPS type cooperative method to improve synopsis writing skill of writing short story in bahasa Bali. To collecting data for this research, are used 5 ways there are observation, test, interview, questionaire, and documentation. The result of this research are (1) presenting about how to do studying process with cooperative method in TPS type (2) the student’s test result about how to writing synopsis of short story in bahasa Bali (3) the opinion of the students about cooperative method in TPS type which already given studying process and by the questionnaire which already spead (4) the presentage of students opinion. From the result of this research we can see that teacher can give a variate studying method, and the method is should be compatible with the teaching materials, then teacher should know about students intellegence so that all of the students can catch the teacher’s materials. keyword : cooperative, writing, synopsis, short story
Seseleh Wangun Intrinsik lan Mustika Ajah-Ajahan Pawatekan ring Naskah Drama Kelas 3A lan 5A Warsa 2015 sane Mamurda "I Godogan" Putu Dian Pratiwi .; I Made Astika, S.Pd. .; Ida Bagus Putra Manik Aryana, S.S., M. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7414

Abstract

Tetilik puniki wantah matetujon anggen nguningin (1) wangun intrinsik ring naskah drama kelas 3A lan 5A warsa 2015 sane mamurda “I Godogan”, (2) kasuksman mustika ajah-ajahan pawatekan sane wenten ring naskah drama kelas 3A lan 5A warsa 2015 sane mamurda “I Godogan”. Tetilik puniki pinaka soroh tetilik sane nganggen rerincikan Deskriptif-kualitatif. Subjek tetilikan puniki naskah drama kelas 3A lan 5A warsa 2015 sane mamurda “I Godogan”. Objek tetilikan puniki wangun intrinsik lan mustika ajah-ajahan pawatekan. Data ring tetilik puniki kaambil saking naskah drama sane mamurda “I Godogan”. Ring mupulang data, tetilik puniki nganggen asiki metode inggih punika metode dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen ring tetilik inggih punika (1) reduksi data, (2) Ngawedarang Data (Penyajian Data), lan (3) Panyutetan (Verifikasi). Pikolih tetilik puniki nyihnayang (1) Wangun intrinsik sane wenten ring naskah drama sane mamurda “I Godogan” inggih punika Unteng (Tema), Rawatan, Lelintihan, Wewatekan, Pabesen (2) Mustika Ajah-ajahan sane wenten ring naskah drama sane mamurda “I Godogan” inggih punika Sradha Bakti (Religius), Arjawa (Jujur), Anut ring Tata Laksana (Disiplin), Teleb Makarya (Kerja Keras), Seneng Ngawi (Kreatif), Ngraga (Mandiri), Rasa Meled Uning (Rasa Ingin Tahu), Urati ring Pawongan (Peduli Sosial), Eling ring Swadharma (Bertanggung Jawab) Kata Kunci : Intrinsik, Mustika Ajah-ajahan, Nakah Drama This aims of this study to determine (1) the intrinsic elements in drama script class 3A and 5A in 2015 entitled "I Godogan” 2) The educational values of the characters in the drama script class 3A and 5A in 2015 entitled "I Godogan". The data used in this research is qualitative descriptive method. This research subject naskah drama kelas 3A lan 5A warsa 2015 sane mamurda “I Godogan". The object of wangun intrinsik lan mustika ajah-ajahan pawatekan. The data in this study were drawn from a drama script entitled "I Godogan". The collecting data in the researchers used a method which is the method of documentation. The analysis of data used in this study are: (1) reduction of data, (2) presentation of data, and (3) conclusion. These results indicate (1) the intrinsic elements that exist in a drama script entitled "I Godogan" are the theme, setting, plot, character and mandate. (2) The educational values of the characters in a drama script entitled "I Godogan" namely religious, honest, disciplined, hard working, creative, independent, curious, defending the country, social concern, responsible. keyword : Intrinsic values, character education, drama script