cover
Contact Name
Ida Ayu Sukma Wirani
Contact Email
idaayusukmawirani@gmail.com
Phone
+6287762000445
Journal Mail Official
idaayusukmawirani@gmail.com
Editorial Address
Jl. Udayana No. 11, Singaraja, Banjar Tegal, Kec. Buleleng, Kabupaten Buleleng, Bali 81116
Location
Kota denpasar,
Bali
INDONESIA
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha
ISSN : 26141914     EISSN : 25992627     DOI : http://dx.doi.org/10.23887/jpbb.v6i2
Core Subject : Education,
As an international, multi-disciplinary, peer-refereed journal, the scope of this journal is in learning and instruction area which provides a platform for the publication of the most advanced scientific researches in the areas of learning, development, instruction and teaching at Balinese Language Education Undiksha. The journal welcomes original empirical investigation. The papers may represent a variety of theoretical perspectives and different methodological approaches. They may refer to any age level, from infants to adults and to a diversity of learning and instructional settings, from laboratory experiments to field studies. The major criteria in review and the selection process concerns the significance of the contribution to the area of learning and instruction. Instruction, learning and teaching, curriculum development, learning environment, teacher education, educational, technology, and educational development at PBalinese Language Education Undiksha
Arjuna Subject : Umum - Umum
Articles 543 Documents
NUREKSAIN SOROH AKSARA BALI LAN PASANG AKSARA BALI LONTAR SATUA SAMPI WADAK DRUEN GEDONG KIRTYA A.A. Istri Agung Prabawati .; Dra. Sang Ayu Putu Sriasih,M.Pd .; Ida Bagus Rai, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6973

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nelatarang (1) soroh aksara Bali sane wenten ring lontar satua Sampi Wadak, (2) pasang aksara Bali ring lontar satua Sampi Wadak, (3) kawigunan pasang aksara Bali ri kala nyurat aksara Bali. Tetilik puniki ngangge palihan tetilik deskriptif kualitatif. Jejering tetilik puniki inggih punika lontar satua Sampi Wadak. Panandang tetilikan puniki inggih punika soroh aksara lan pasang aksara Bali ring lontar satua Sampi Wadak. Tetilikan puniki ngangge tiga kramaning mupulang data inggih punika kramaning pratiaksa, ngwacen terus-terusan, miwah dokumentasi. Kramaning dokumentasi puniki kawantu antuk ngangge piranti tetilik marupa kartu data. Data tureksa sane kaanggen minakadi (1) milihin data, (2) nyelehin data, (3) nyorohang data, (4) interpretasi data, (5) panyutetan. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika (1) Soroh aksara sane wenten ring lontar satua Sampi Wadak wenten kalih soroh aksara inggih punika aksara wresastra lan swalalita. (2) Pasang aksara Bali sane wenten ring lontar satua Sampi Wadak kantun kapanggihin pabinayan sajeroning nyurat kruna miwah lengkara yening selehin manut pasang aksara Bali purwadresta. (3) Kawigunan pasang aksara Bali ri kala nyurat aksara Bali inggih punika prasida dados panuntun ri kala nyalin saking aksara latin ka aksara Bali. Saking tetilikan puniki kaaptiang majeng ring panyurat aksara Bali mangda prasida nelebin indik sesuratan sane maaksara Bali, krama Bali sayan nguratiang kawentenan sesuratan aksara Bali ring lontar lan majeng ring panilik lian mangda nglimbakang daging tetilikan sane mapaiketan tekening aksara Bali.Kata Kunci : soroh aksara, pasang aksara, lontar. The aim of this study is to explain (1) kind of Balinese script that exists in the papyrus story of Sampi Wadak. (2) Pair of Balinese script in the papyrus story of Sampi Wadak. (3) the function of pair of Balinese Script when used to write the Balinese script. This Study designed as a research of descriptive qualitative. The subject of this research is the papyrus story of Sampi Wadak. The object of this research is the kind of Balinese script and script pair in the papyrus story of Sampi Wadak. The data gathered by using observation method,reading and documentation. Then the documentation backed up by data card. The data analysis that used are (1) reduction data, (2) identification data, (3) classification data, (4) interpretation data, (5) conclusion. This study shows that (1) there are two kinds of scripts that used on the papyrus story of Sampi Wadak, they are Wresastra script and Swalalita Script. (2) The Balinese script pair that is in the papyrus story of Sampi Wadak, there is still the differences in the words writing and sentences if investigated by using the Balinese pair script of Purwadresta. (3) The function of Balinese pair script when used to write is as a guidance for copying from Latin script to Balinese script. From this study the writer of the Balinese script to be expected understand deep into article that are using Balinese script, Balinese people show care the condition of the Balinese script that is exist in the papyrus and researchers to be expected to know more about study that related to Balinese script.keyword : Kind of script, script pair, and papyrus.
Nureksain Wangun (Struktur) miwah Widang Sosiologi Kria Sastra ring Geguritan "Uwug Berangbang" Pakardin I Wayan Karda Ni Kade Wira Utari .; Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6988

Abstract

Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang (1) tata wangun (struktur) miwah (2) widang sosiologi kria sastra ring geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda. Jejering ring tetilik puniki inggih punika marupa geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda lan Penandang ring tetilikan puniki inggih punika wangun miwah widang sosiologi kria sastra. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif lan mupulang datanyane kalaksanayang nganggen kramaning dokumentasi, kramaning pengutipan data saha kawewehin antuk sadu wicara. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) mupulang data, (2) reduksi data, (3) sane katur lan (4) tetingkesan data. Pikolih (1) wangun (struktur) sane wenten ring geguritan “Uwug Berangbang” inggih punika murda (judul), unteng (tema), lelintihan (desa, kala, patra), genah (latar), pragina (tokoh), genah sang pengawi (sudut pandang), piteket (amanat), paribasa (gaya bahasa). (2) Widang sosiologi kria sastra sane wenten ring geguritan “Uwug Berangbang” pakardin I Wayan Karda inggih punika; srada, parilaksana, tradisi mayadnya, lan pabesen/tetujon maurip. Cutetnyane geguritan Uwug Berangbang puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur widang sosiologi kria sastra sane kapanggihin mapaiketan sareng kawentenan lan parilaksana masimakrama. Saking tetilik puniki kaaptiang para krama Bali prasida ngalestariang budaya lan kria sastra Bali utaminyane geguritan, majeng sang pangwacen kaaptiang prasida ngicenin paweweh kaweruhan indik wangun kria sastra miwah widang sosiologi kria sastra sane wenten ring Geguritan Uwug Berangbang pakardin I Wayan Karda lan majeng panilik sane lianan mangda prasida nadosang tetilikan puniki pinaka pratiwimba utawi kaanggen panyanding rikala makarya tetilikan sane kantun mapaiketan sareng tetilikan puniki.Kata Kunci : geguritan, sosiologi sastra, wangun This research is aim to describe (1) structure and (2) sociology aspect of literature work from geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda. The subject of this research is geguritan “Uwug Berangbang” by I WayanKarda and the object of this research is structure and sociology aspect of literature work. This is a descriptive qualitative research and the data was collected by using documentation method, citation method and interview. The data analysis used in this research is descriptive qualitative, which are (1) data collection, (2) data reduction, (3) data classification, and (4) data conclusion. (1) The intrinsic structure of geguritan “Uwug Berangbang” are title, theme, plot, background, character, view of point, moral value and language style. (2) Sociology aspect of literature work which contain in geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda are belief, behaviour, tradition of doing yadnya, and moral value. In short, gegurita n“Uwug Berangbang” already contain a complete structure and the sociology aspect of literature work which is found is related with situation and behaviour in the society. From this research is expected that Balinese people can conserve the culture and Balinese literature work especially gegeuritan. This research is expected can improve the knowledge of the readers about the structure of literature work and sociology aspect of literature work which is contain in geguritan “Uwug Berangbang” by I Wayan Karda. This research also expected can be an example to the other researcher which conducts the related research.keyword : Geguritan, sociology aspect, Structure
NUREKSAIN SESURATAN PASANG AKSARA BALI RING SAJERONING PAPAN WASTA SANE WENTEN RING SD SE-KECAMATAN JEMBRANA Mei Aryantini Ni Luh Putu .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6989

Abstract

Tetilik puniki matetujon nlatarang indik (1) sukating aksara Bali, (2) kaiwangan lan sesuratan pasang aksara Bali sane patut miwah (3) kawentenan ringkesan ring papan wasta SD Se-Kecamatan Jembrana. Jejering tetilik inggih punika papan wasta SD se-Kecamatan Jembrana. Panandang tetilikannyane inggih punika sukating aksara Bali lan pasang aksara Bali. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik deskriptifkualitatiflan nganggen kramaning pratiaksa miwah kramaning dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen minakadi: (1) data sane kajudi, (2) data sane katur lan (3) tetingkesan. Pikolih ring tetilikan puniki (1) sukating aksara Bali ring papan wasta kantun wenten sesuratan aksara Bali sane nenten nginutin sukat/sukating aksara Bali minakadi: ulu, pepet, surang, taleng/taling, tedong, suku, bisah, adeg-adeg, gantungan ta, gantungan da, gantungan ja, gantungan ka, suku kembung, guwung lan carik siki miwah carik kalih. (2) kaiwangan lan sesuratan pasang aksara Bali sane patut ring sesuratan papan kantun akeh kapanggihin kaiwangan ri sajeroning nyurat kruna miwah lengkara yening selehin nginutin pasang aksara Bali taler sampun wenten sesuratan sane nginutin pasang aksara Bali lan (3) kawentenan ringkesan ring papan wasta SD Se-Kecamatan Jembrana kantun kapanggihin sesuratan ringkesan puniki yening selehin wenten sane durung nginutin pasang aksara Bali. Tetilik puniki nyantenang kantun akeh pabinayan indik sukating aksara Bali miwah pasang aksara Bali. Saking tetilik puniki kaaptiang parajana Bali sayan urati indik kawentenan sesuratan pasang aksara Bali lan majeng ring panilik lianan mangda nincapang malih indik tetilikan sane mapaiketan sareng sesuratan Pasang Aksara Bali ring papan wasta.Kata Kunci : pasang aksara, papan wasta, sukating This research was aimed at describing (1) the font size of Balinese letters used in Balinese writing, (2) the errors in the Balinese writing of name sign and (3) the abbreviations that occur in the name sign of elementary schools in Jembrana Regency. This study used descriptive qualitative design. The subject of this research was the name sign of elementary schools in Jembrana Regency. Meanwhile, the object of this research was the font size of Balinese letter used. This study was designed as descriptive qualitative research and the data collection process was conducted by using observation and documentation method. The data analysis method used was descriptive qualitative method with some phases: (1) data identification, (2) data presentation (3) conclusion. The result of this research showed that (1) there were still some Balinese letters used in the Balinese writing of the name sign of elementary school in Jembrana Regency that did not follow the rule of Balinese letters writing, namely sukating aksara Bali such as: ulu, pepet, surang, taleng/taling, tedong, suku, bisah, adeg-adeg, gantungan ta, gantungan da, gantungan ja, gantungan ka, suku kembung, guwung, carik siki and carik kalih., (2) there were still some errors that occurred in the Balinese writing of name sign of elementary school in Jembrana in terms of words and sentences errors if analyzed using Balinese letters writing rules and (3) there were still some errors in abbreviation writings in the name sign of elementary schools in Jembrana Regency if analyzed by using Balinese letters writing rules. This research is expected to be able to make Balinese people pay more attention on Balinese letter writing in the name signs of any institutions and it is expected that this research will be followed by other researches regarding Balinese letter writing in name signs.keyword : letters, name signs, font size
ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RING PARUMAN DADIA PASEK GELGEL, DESA ADAT PENGLATAN, KECAMATAN BULELENG, KABUPATEN BULELENG Widiari Luh .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6990

Abstract

Tetilik puniki matetujon nlatarang indik (1) kawentenan anggah-ungguhing basa Bali ring paruman Dadia Pasek Gelgel Desa Adat Penglatan (2) sane ngawinang anggah-ungguhing basa Bali kaanggen ring paruman Dadia Pasek Gelgel, (3) rasa basa sane akeh kaanggen olih krama Dadia Pasek Gelgel. Jejering tetilik puniki inggih punika Krama Dadia Pasek Gelgel Desa Adat Penglatan. Panandang tetiliknyane inggih punika kawentenan anggah-ungguhing basa Bali, sane mawinan wentennyane anggah-ungguhing basa Bali lan rasa basa sane akeh kaanggen rikala paruman ring Dadia Pasek Gelgel. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik deskriptif kualitatif. Ring tetilik puniki nganggen tetiga kramaning mupulang data inggih punika: 1) kramaning pratiaksa, 2) kramaning saduwicara, 3) kramaning dokumentasi lan suara basa. Data tureksa sane kanggen minakadi: 1) Data sane Kajudi, 2) Data sane Katur, 3) Tetingkesan. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika (1) kawentenan anggah-ungguhing basa Bali ring paruman Dadia Pasek Gelgel, inggih punika: basa Bali Alus Sor, basa Bali Alus Mider, basa Bali Madia, basa Bali Andap miwah basa Bali Campur. (2) pakrana sane ngawinang anggah-ungguhing basa Bali kaanggen ring Paruman Dadia Pasek Gelgel, inggih punika: 8 unsur sane patut kauratiang, minakadi, genah lan galah, pamilet tutur, tetujon bebaosan, unteng bebaosan, nada bebaosan, piranti bebaosan, norma bebaosan lan wentuk bebaosan. (3) rasa basa sane pinih akeh kaanggen olih krama Dadia Pasek Gelgel ri kala paruman inggih punika basa Bali Madia sane akeh bebaosannyane 12 utawi 42,9 %. Panilik ngaptiang mangda panilik sane tiosan prasida nglanturang tetilik puniki lan prasida ngrajegang basa Bali druene.Kata Kunci : anggah-ungguhing basa Bali, paruman. This study has the objective describes (1) the state of grammar Bali in Paruman Dadia Pasek Gelgel Village People Penglatan (2) which causes the grammar Bali language used in Paruman Dadia Pasek Gelgel, (3) the language most widely used by people Dadia Pasek Gelgel , The subject of this research is Dadia Pasek Gelgel Penglatan Village. Object of research is a state grammar Bali language, which led to their grammar Pasek Bali in Paruman Dadia Gelgel and flavor bases are most widely used in Paruman Dadia Gelgel Pasek. This research uses descriptive qualitative research. In this study using three methods of data collection, namely 1) the method of observation, 2) interviews, 3) the method of documentation and the sound of the language. Analysis of the data used, such as 1) Data identification, 2) Data classification, 3) Conclusion. The results of this research were 1) the state of governance in the Balinese language Paruman Pasek Gelgel Dadia Village People Penglatan is Bahasa Bali Alus Low (ASO), Bahasa Bali Alus Mider, Alus Bali English Medium (Madia), English and Bahasa Bali Bali Andap Mix. 2) which causes the system Balinese language used in Paruman Dadia Pasek Gelgel are eight elements that must be considered, such as the place and time, participants, objectives, topics, notes, instruments, norms and forms of speech. 3) the language most widely used by people Dadia Pasek Gelgel when Paruman is Bahasa Bali Alus Average amount percakapannyane 12 or 42.9%. Researchers hope that other researchers can continue this study and in order to preserve our Balinese languagekeyword : grammar Balil language, paruman
CAMPUHAN WARNA BASA (CAMPUR KODE) SANE WENTEN RING PABLIGBAGAN SUBAK ANYAR DESA PADANGKELING, KECAMATAN BULELENG, KABUPATEN BULELENG, WARSA 2016 Komang Rina Dewi .; Prof. Dr. I Nyoman Sudiana, M.Pd .; Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6991

Abstract

Tetilikan puniki matetujon (1) mangda uning soroh-soroh campuhan warna basa sane kaanggen ring pabligbagan Subak Anyar Desa Padang Keling, Kecamatan Buleleng, Kabupaten Buleleng; (2) mangda uning napi sane ngawinang campuhan warna basa ring pabligbagan Subak Anyar Desa Padang Keling, Kecamatan Buleleng, Kabupaten Buleleng. Tetilikan punika maosang indik campuhan warna basa sane wenten ring pabligbagan subak anyar desa Padang Keling, Kacamatan Buleleng, Kabupaten Buleleng. Tetilik puniki ngangge pahan deskriptif kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki inggih punika krama Subak Anyar Desa Padang Keling, lan penandangnyanne campuhan warna basa ring pabligbagan. Ring tetilik puniki nganggen makudang-kudang tata cara mupulang data, inggih punika praktiasa, sadu wicara, miwah dokumentasi. Pikolih saking tetilikan puniki (1) soroh campuhan warna basa sane kaanggen ring pabligbagan punika, campuhan warna basa ke tengah, campuhan warna basa ke sisi, campuhan warna basa campur, campuhan warna basa ring undagan kruna dwi lingga lan campuhan warna basa ring undagan paribasa (idiom); (2) sane ngawinang campuhan warna basa punika ring pabligbagan subak anyar desa Padang Keling, duaning sor singgih basa, undagan pendidikan sane mabinayan, nenten nguningin kosabasa basa Bali, lan akeh variasi-variasi basa. Cutetnyane wenten soroh lan parindikan sane ngawinang campuhan warna basa ring pabligbagan Subak Anyar Desa Padang Keling, Kecamatan Buleleng, Kabupaten Buleleng. Piteketnyane sumangdane iraga prasida ngalestariang budaya Bali, mabebaosan nganggen basa Bali. Kata Kunci : campuhan warna basa, pabligbagan This study are aimed (1) to know the types of mixed codes used in the general discussion Subak Anyar of Padang Keling village, District of Buleleng, Regency of Buleleng, (2) to determine the cause of mixed code used in the general discussion Subak Anyar of Padang Keling village, District of Buleleng, Regency of Buleleng. This study discusses about interfering codes used in the general discussion Subak Anyar of Padang Keling village, District of Buleleng, Regency of Buleleng. This research uses descriptive qualitative. Subjects in this study were members of Subak Anyar Padang Keling village, and object in this study is code-mixing in the general discussion. This study using data collection such as, observation, interviews, and documentation. The findings in this study (1) the types of mixed code used in the general discussion is inner code-mixing, outer code-mixing,hybrid code-mixing, mix the code at the level of a compound word, and code-mixing at the word level expression (idiom); (2) The cause interference code used in the general discussion Subak Anyar of Padang Keling village, because sor singgih language, different educations, not knowing the language of kosabasa Bali, and the many varieties of the language. In conclusion there are different types and causes of code-mixing is used in the general discussion Subak Anyar of Padang Keling village , District of Buleleng, Regency of Bulelelng . Suggestions in this study , so that we together preserve Balinese culture and speaking with Balinese language. keyword : code-mixing, general discussion
Kasukseman miwah Pikenoh Wayang Kamasan Atma Prasangsa sane Wenten ring Kertha Gosa manut Tatepasan Semiotik Nurjaya Putra Mahardika I Made .; Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6996

Abstract

Tetilikan puniki maduwe unteng bebaosan parindikan nelatarang (1) kawentenan, (2) kasukseman, miwah (3) pikenoh ring sajeroning Wayang Kamasan Atma Prasangsa sane wenten ring Kertha Gosa. Jejering tetilikan puniki inggih punika Wayang Kamasan Atma Prasangsa sane wenten ring Kertha Gosa. Penandang tetilikan puniki inggih punika kasukseman miwah pikenoh gegambaran wayang punika. kramaning mupulang data ring tetilikan puniki nganggen pidabdab observasi, dokumentasi, miwah sadu wicara. Data sane sampun kapolihang kaselehin nganggen kramaning deskriftif kwalitatif. Pikolih saking tatepasan inggih punika: (1) Kawentenan Wayang Kamasan Atma Prasangsa sane wenten ring Kertha Gosa. Kawentenannyane inggih punika 36 gegambaran sane madaging 52 lelampahan. (2) Kasukseman gambar wayang Atma Prasangsa. Kasukseman sane kapolihang mapaiketan ring tata laksana kauripan manusane. (3) Pikenoh wayang Atma Prasangsa. Wenten duangdasa (20) pikenoh sane wenten sajeroning gambar wayang Atma Prasangsa minakadi pajah-ajahan (pendidikan), ulangun (estetika), budaya (cultural), pitutur (moral), pakraman (social), sradha (agama), arjawa (jujur), ngajiang anak tiosan (toleransi), sulaksana (disiplin), jemet makarya (kerja keras), swasta (mandiri), meled uning (ingin tau), darma nagara (kebangsaan), ngajiang kawagedan (menghargai prestasi), pasawitran (bersahabat), santi rasa (cinta damai), teleb ngawacen (gemar membaca), urati ring palemahan (peduli lingkungan), urati ring karma (peduli social), miwah sutindih ring swadarma (tanggung jawab). Tetilikan puniki sumangdane prasida kalimbakang antuk krama saha ngamargiang pikenoh sane wenten ring sajeroning Wayang Atma Prasangsa.Kata Kunci : kasukseman, pikenoh, wayang Kamasan This study has main discussion which explained (1) existence, (2) purposes, and (3) values of Wayang Kamasan Atma Prasangsa in Kertha Gosa. The object of this study is Wayang Kamasan Atma Prasangsa in Kertha Gosa. The Subject of this study are the purpose and the value of the pictures of that puppet. The process of collecting data in this study were used observation, documentation, and interview section. The data found was analyzed by using descriptive quantitative. The result of this study was an (1) existence of Wayang Kamasan Atma Prasangsa in Kertha Gosa. Its existence was that there were 36 pictures contained of 52 stories. (2) purposes of human life, and (3) values of Wayang Kamasan Atma Prasangsa, it also contained 20 other values such as education, aesthetics, culture, moral, social, religion, honesty, tolerance, discipline, effort, independence, curious, nationality, respecting someone’s, achievement, friendship, love in peace, delight in reading, care with environment, social care, and responsibility. This study aimed to be applied by society in relation to the value of Wayang Atma Prasangsa.keyword : purposes, values, Wayang Kamasan
ESTETIKA POSMODERN MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON DOLANAN 'MATIGTIG PAPAH BIU' DUTA KABUPATEN KARANGASEM RING PKB 2015 I Wyn Pasek Eka Yasa .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7027

Abstract

KUUB Tetilik puniki madue tetujon nlatarang indik (1) estetika posmodern sane wenten ring dolanan 'Matigtig Papah Biu' duta Kabupaten Karangasem ring PKB 2015, miwah(2) guna sarat paguron-guron sane wenten ring dolanan 'Matigtig Papah Biu' duta Kabupaten Karangasem ring PKB 2015. Panandang tetiliknyane inggih punika estetika posmodern miwah guna sarat paguron-guron ring dolanan 'Matigtig Papah Biu' duta Kabupaten Karangasem ring PKB 2015. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik deskriptif-kualitatif.Tetilik puniki nganggen kalih kramaning mupulang data inggih punika dokumentasi lan sadu wicara. Data tureksanyane : (1) identifikasi data (2) reduksi data, (3) deskripsi data, (3) klasifikasi data, (4) deskripsi data (5) interpretasi data (6) tetingkesan. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika: (1) kawentenan estetika posmodern ring dolanan 'Matigtig Papag Biu' duta Kabupaten Karangasem ring PKB 2015 inggih punika wenten lima minakadi; pastiche, parodi, kitch, camp, lan skizofrenia (2) kawentenan guna sarat paguron-guron ring dolanan 'Matigtig Papag Biu' duta Kabupaten Karangasem ring PKB 2015 wenten solas inggih punika; parama tatwa (religius), disiplin, teleb mareragragan (kreatif), demokratis, meled uning (rasa ingin tahu), wira negara (cinta tanah air), ngajiang kawijayan (menghargai prestasi), pasawitran (barshabat/komunikatif), tresna asih (cinta damai), urati ring krama (peduli sosial), lan sutindih (tanggung jawab). Kata Kunci : estetika posmodern, guna sarat, dolanan Abstract This study aimed to describe: (1) the postmodern aesthetic which contained in dolanan 'Matigtig Papah Biu' performed by ambassador of Karangasem regency in PKB 2015, and (2) the value of character education contained in dolanan 'Matigtig Papah Biu' performed by ambassador of Karangasem regency in PKB 2015. Objects of this research were the postmodern aesthetic and value of character education contained in dolanan 'Matigtig Papah Biu' performed by ambassador of Karangasem regency in PKB 2015. This study used a descriptive qualitative research design. This study used two research methods, namely documentation and interviews. The data analyisis used in this study were (1) data identification (2) data reduction, (3) data description, (3) data classification, (4) data description (5) data interpretation (6) conclusion. The results of this study were (1) there were some postmodern aesthetics in dolanan 'Matigtig Papag Biu' performed by ambassador of Karangasem regency in PKB 2015 such as; pastiche, parody, kitch, camp, and schizophrenia (2) there were values of character education in dolanan 'Matigtig Papag Biu' performed by ambassador of Karangasem regency in PKB 2015, those are; religious, disciplined, creative, democratic, curiousity, patriotism, appreciate the achievement, friendly/ communicative, pacifist, social care, and responsibility. keyword : postmodern aesthetic, value, dolanan
NINCAPANG KAWAGEDAN NGWACEN WACANA AKSARA BALI SISIA KELAS VII B7 SMP NEGERI 6 SINGARAJA NGANGGEN REKAMAN AUDIO-VISUAL SANE MADAGING SESURATAN AKSARA BALI I Putu Dirga .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .; Dra. Made Sri Indriani, M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7028

Abstract

Tetilik puniki matetujon nlatarang (1) kawagedan ngwacen wacana aksara Bali nganggen rekaman audio-visual sisia kelas VII B7 SMP Negeri 6 Singaraja, (2) tata titi pamargin pangajahan ngwacen wacana aksara Bali nganggen rekaman audio-visual, lan (3) penampen sisia ring pangajahan ngwacen wacana aksara Bali nganggen rekaman audio-visual. Jejering tetilikan puniki inggih punika sisia kelas VII B7 SMP Negeri 6 Singaraja. Penandang tetilikan inggih punika asil kawagedan ngwacen, tata titi, lan penampen sisia ring sajeroning pangajahan ngwacen wacana aksara Bali nganggen rekaman audio-visual. Tetilikan tindakan kelas puniki kalaksanayang nganggen kalih siklus. Kramaning sane kaanggen ri kala mupulang data inggih punika kramaning pratiaksa, kramaning tes, kramaning angket, lan sadu wicara.Asil tetilikan sane kapolihang, yening pangajahan ngwacen wacana aksara Bali nganggen rekaman audio-visual prasida (1) nincapang kawagedan ngwacen wacana aksara Bali sisia, kauningin saking skor reratan ring siklus I, inggih punika 73,67 nincap dados 84,2 ring siklus II, (2) sisia ngicenin penampen cumpu pisan sareng pangajahan nganggen rekaman audio-visual, lan (3) wenten makudang-kudang tata titi pangajahan sane prasida kalaksanayang guru ring sajeroning nincapang kawagedan ngwacen wacana aksra Bali. Kata Kunci : aksara Bali, media audio-visual, kawagedan ngwacen. This study aims to (1) describe the skills to reading aksara Bali text using audio-visual record class VII B7 student of SMP Negeri 6 Singaraja, (2) describe the steps of learning to read aksara Bali text using audio-visual recordings, and (3) describe the response of students in learning to read aksara Bali text using audio-visual recordings. The subject were students of class VII B7 SMP Neheri 6 Singaraja. Object of this study is a step-bye-step, and result of student responses reading learning aksara Bali text using audio-visual record. This study uses classroom action research design through two cycles. Methods used in collecting the data is the method of observation, test methods, and methods of questionnaires and interview. The result showing that of speak learning aksara Bali text using audio-visual text can (1) improve student reading aksara Bali, knowing from an average score of 73,67 in the first cycle and increase to 84,20 in the second cycle, (2) student give positive response in learning to read aksara Bali text uses audio-visual record, and (3) there are several steps that ca be taken by the teacher to improve students skill in reading aksara Bali text.keyword : Keywords: aksara Bali, media audio-visual, reading skills.
NGAWIGUNAYANG MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE MAKE A MATCH ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT WACANA BAWAK ANTUK AKSARA ANCENG SISIA KELAS XII IPS 2 SMA NEGERI 4 SINGARAJA WARSA PALAJAHAN 2015/2016 Kadek Ryan Sukanatha .; Prof. Dr.Ida Bagus Putrayasa,M.Pd .; Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7029

Abstract

Tetilikan puniki matetujon, (1) mahbahang tata titi pamelajahan sajeroning ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match anggen nincapang kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng, (2) mahbahang kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng sasampune ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match, lan (3) mahbahang penampen sisia ring model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Tetilikan puniki ngangge palihan penelitian tindakan kelas. Jejering tetilikan puniki inggih punika guru lan sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja. Penandang tetilikan puniki wenten tiga, (1) model pembelajaran kooperatif tipe make a match, (2) kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng, lan (3) penampen sisia majeng model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Kramaning mupulang data sane kanggen ring tetilikan puniki wenten kramaning praktiasa, tes, lan kuesioner. Data tetilikan puniki katureksain ngangge teknik analisis kualitatif lan teknik analisis kuantitatif. Pikolih tetilikan puniki inggih punika, (1) wenten makudang-kudang tata titi sane manut sajeroning ngawigunayang model pembejaran kooperatif tipe make a match anggen nincapang kawagedan nyurat wacana bawak antuk aksara anceng sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja, (2) wenten panincapan pikolih tes sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja sajeroning nyurat wacana bawak antuk aksara anceng. Ring pailehan I, rata-rata nilai sisia 70,72, nglantur wenten panincapang ring pailehan II antuk rata-rata nilai sisia 75,15. (3) Saking pikolih penampen sisia, ring pailehan I penampene positif lan pailehan II penampene sangat positif ring sajeroning pamelajahan sane ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Kata Kunci : kooperatif tipe make a match, wacana bawak, aksara anceng This study are aimed to, (1) describe learning steps of implementing cooperative learning model make a match to improve the students' ability in writing a brief discourse by using anceng literacy, (2) appropriatelly describe the ability in writing a short passage with a script anceng, after applying cooperative learning model make a match, and (3) describe the students' response in implementing cooperative learning model make a match. The design of this research is a classroom action research. Subjects of this study were teachers and students of XII IPS 2 class SMA Negeri 4 Singaraja. There are three objects of this reseach, namely the implementation of cooperative learning models, the ability of students to write a brief discourse with anceng literacy, and students' response to the cooperative learning model make a match. The methods were used in collecting data are observation, tests, and questionnaires. The data that has been obtained were analyzed by using qualitative and quantitative analysis. The results of this study were (1) there are several learning steps that appropriate implementing cooperative learning model make a match to improve the students' ability writing a brief discourse by using anceng literacy of XII IPS 2 students in SMA Negeri 4 Singaraja,(2) there is an increase in results test students write letters anceng discourse short with learning using cooperative learning model make a match. In the first cycle the average test results of student learning is 70.72 and second cycle students' average was 75.15. (3) referred to the results of the questionnaire, students gave a positive response in the first cycle and in the second cycle, students responded were very positively to the cooperative learning model make a matchkeyword : the cooperative learning make a match, a brief discourse, anceng literacy
NGAWIGUNAYANG MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE MAKE A MATCH ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT WACANA BAWAK ANTUK AKSARA ANCENG SISIA KELAS XII IPS 2 SMA NEGERI 4 SINGARAJA WARSA PALAJAHAN 2015/2016 Kadek Ryan Sukanatha .; Prof. Dr.Ida Bagus Putrayasa,M.Pd .; Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7030

Abstract

Tetilikan puniki matetujon, (1) mahbahang tata titi pamelajahan sajeroning ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match anggen nincapang kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng, (2) mahbahang kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng sasampune ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match, lan (3) mahbahang penampen sisia ring model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Tetilikan puniki ngangge palihan penelitian tindakan kelas. Jejering tetilikan puniki inggih punika guru lan sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja. Penandang tetilikan puniki wenten tiga, (1) model pembelajaran kooperatif tipe make a match, (2) kawagedan sisia nyurat wacana bawak antuk aksara anceng, lan (3) penampen sisia majeng model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Kramaning mupulang data sane kanggen ring tetilikan puniki wenten kramaning praktiasa, tes, lan kuesioner. Data tetilikan puniki katureksain ngangge teknik analisis kualitatif lan teknik analisis kuantitatif. Pikolih tetilikan puniki inggih punika, (1) wenten makudang-kudang tata titi sane manut sajeroning ngawigunayang model pembejaran kooperatif tipe make a match anggen nincapang kawagedan nyurat wacana bawak antuk aksara anceng sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja, (2) wenten panincapan pikolih tes sisia kelas XII IPS 2 SMA Negeri 4 Singaraja sajeroning nyurat wacana bawak antuk aksara anceng. Ring pailehan I, rata-rata nilai sisia 70,72, nglantur wenten panincapang ring pailehan II antuk rata-rata nilai sisia 75,15. (3) Saking pikolih penampen sisia, ring pailehan I penampene positif lan pailehan II penampene sangat positif ring sajeroning pamelajahan sane ngawigunayang model pembelajaran kooperatif tipe make a match. Kata Kunci : kooperatif tipe make a match, wacana bawak, aksara anceng This study are aimed to, (1) describe learning steps of implementing cooperative learning model make a match to improve the students' ability in writing a brief discourse by using anceng literacy, (2) appropriatelly describe the ability in writing a short passage with a script anceng, after applying cooperative learning model make a match, and (3) describe the students' response in implementing cooperative learning model make a match. The design of this research is a classroom action research. Subjects of this study were teachers and students of XII IPS 2 class SMA Negeri 4 Singaraja. There are three objects of this reseach, namely the implementation of cooperative learning models, the ability of students to write a brief discourse with anceng literacy, and students' response to the cooperative learning model make a match. The methods were used in collecting data are observation, tests, and questionnaires. The data that has been obtained were analyzed by using qualitative and quantitative analysis. The results of this study were (1) there are several learning steps that appropriate implementing cooperative learning model make a match to improve the students' ability writing a brief discourse by using anceng literacy of XII IPS 2 students in SMA Negeri 4 Singaraja,(2) there is an increase in results test students write letters anceng discourse short with learning using cooperative learning model make a match. In the first cycle the average test results of student learning is 70.72 and second cycle students' average was 75.15. (3) referred to the results of the questionnaire, students gave a positive response in the first cycle and in the second cycle, students responded were very positively to the cooperative learning model make a matchkeyword : the cooperative learning make a match, a brief discourse, anceng literacy