Claim Missing Document
Check
Articles

Found 88 Documents
Search
Journal : Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha

SESELEH WANGUN INSTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING PUPULAN CERPEN DA NAKONANG ADAN TIANGE PAKARDIN AGUNG WIYAT S. ARDHI I Kadek Berry Hermana .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .; Prof. Dr.Ida Bagus Putrayasa,M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 2 No. 1 (2015)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.6211

Abstract

Tetilik puniki matetujon anggen nlatarang (1) wangun intrinsik, lan (2) guna sarat paguron-guron ring pupulan cerpen Da Nakonang Adan Tiange. Jejering ring tetilik puniki inggih punika pupulan cerpen Da Nakonang Adan Tiange. Panandang tetilikannyane inggih punika wangun intrinsik lan guna sarat paguron-guron sane wenten ring pupulan cerpen Da Nakonang Adan Tiange. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif lan nganggen metode dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika (1) wangun intrinsik punika kapolihang pepitu inggih punika: unteng, pragina miwah pawatekannyane, lelintihan, rerawatan, sudut pandang, paribasa lan piteket. Samian wangun intrinsik puniki prasida kapanggihin ring pupulan cerpen Da Nakonang Adan Tiange. (2) Guna sarat Paguron-guron sane prasida kapanggihin ring pupulan cerpen Da Nakonang Adan Tiange wantah adasa inggih punika: kaniskalan (religius), arjawa (jujur), awiwahara (toleransi), jemet makarya (kerja keras), newek (mandiri), rasa meled uning (rasa ingin tahu), makumanyama (bersahabat), tresna asih (cinta damai), urati ring krama (peduli sosial), lan eling ring swadarma (tanggung jawab). Makasami guna sarat puniki prasida kaanggen sasuluh ring kauripan mangda mawiguna kawekasan. Kata Kunci : Kruna jejaton: cerpen, wangun intrinsik, guna sarat paguron-guron. This research aimed at describing (1) the intrinsic structures and (2) the values of character education in the collection of short stories of Da Nakonang Adan Tiange. Objects of this research were intrinsic structures and values of character education in the collection of short stories of Da Nakonang Adan Tiange. The design was descriptive research. The data collation was conducted by using documentation method. Medhod of analysis used was descriptive qualitative. The result of this research were (1) the intrinsic structures found in seven part of intrinsic factor like theme, character and characterization, plot, background, viewpoint, language style or idiom, and moral value which could be found in the colletion of short stories of Da Nakonang Adan Tiange. (2) The analysis of character education found in the colletion of short stories of Da Nakonang Adan Tiange were religiousness, honesty, tolerance, hard worked, independence, curiosity, friendliness, care, and responsibility. In short, from the overall character education found in this research could be beneficial for the society.keyword : short story, intrinsic structure, character education
SESELEH WANGUN INTRINSIK MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON RING PUPULAN CERPEN SUECAN WIDHI KEKAWIAN I KOMANG ALIT JULIARTHA Putu Agus Dody Andriawan .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7031

Abstract

KUUB Tetilik puniki matetujon nlatarang indik (1) wangun intrinsik miwah (2) guna sarat paguron-guron sane wenten ring pupulan cerpen suecan widhi. Jejering tetilikane puniki inggih punika pupulan cerpen suecan widhi. Penandang tetilikannyane inggih punika wangun intrinsik miwah guna sarat paguron-guron sane wenten ring pupulan cerpen suecan widhi. Tetilikane puniki nganggen palihan deskriptif kualitatif miwah nganggen metode kramaning studi pustaka miwah kramaning dokumentasi sane kawantu antuk nganggen piranti tetilik marupa kartu data. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) nyelehin data, (2) reduksi data, (3) nyorohang data, (4) nelatarang data miwah (5) tetingkesan. Kawentenan wangun intrinsik punika wenten pepitu inggih punika (1) unteng, (2) lelintihan, (3) pragina miwah pawatekan, (4) desa, kala miwah patra, (5) pagenahan sang pangawi, (6) bebaosan miwah (7) piteket. Samian wangun intrinsik puniki prasida kapanggihin ring pupulan cerpen suecan widhi. Guna sarat paguron-guron sane prasida kapanggihin ring pupulan cerpen suecan widhi puniki wenten pepitu minakadi: sradha bhakti (religius), rasa meled uning (rasa ingin tahu), arjawa (jujur), teleb ring pakaryan (kerja keras), urati ring pawongan (peduli sosial), pasawitran (pertemanan/persahabatan) miwah eling ring swadarma (bertanggung jawab). Cutetnyane pupulan cerpen suecan widhi puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur guna sarat paguron-guron prasida kapanggihin ring pupulan cerpen suecan widhi puniki prasida kaanggen sesuluh ring kahuripan jadmane. Dumogi pikolih tetilikan puniki prasida mawiguna majeng ring pembina basa Bali miwah para krama Bali nglestariang kasusastraan Bali pamekasnyane ring sajeroning cerpen mabasa Bali. Kata Kunci : Cerpen, guna sarat paguron-guron, wangun intrinsik Abstract This research purpose to explain (1) the intrinsic elements and (2) the value of characters education in the short story collection “Suecan Widhi”. This research subject is the short story collection “Suecan Widhi”. Object of this study is an element of intrinsic and the value of characters education in the short story collection “Suecan Widhi”. This research uses qualitative descriptive sectionand using the literature method and documentation that assited using research intruments such as data card. The data analysis used qualitative descriptive, part of which are (1) identification of data, (2) data reduction, (3) data classification, (4) to explain the data and (5) conclusions. There are seven intrinsic elements such as (1) theme, (2) plot, (3) character and characterization, (4) setting, (5) point of view, (6) conversation and (7) amessage. All those intrinsic elements can be found in the short story collection “Suecan Widhi”. The seven part of value of character education obtained from this collection of short stories “Suecan Widhi” which are: (1) religious, (2) curiosity, (3) honesty, (4) hard working, (5) social caring, (6) friendship and (7) responsibility. The conclusion is the short story collection “Suecan Widhi” has constructed by complete elements and the value of character education that is found in the short story collection “Suecan Widhi” can be used as reflection of humans life. Hopefuly this research may be helpful for Balinese language developer and Balinese community in preserving Balinese language literary especially in Balinese short story. keyword : intrinsic, short story, value of character education
SESELEH WANGUN INTRINSIK MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON RING SAJERONING PUPULAN CERPEN JRO LALUNG NGUTAH KAKAWIAN IBW WIDIASA KENITEN A.A Raka Adi Suryawati .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .; Prof. Dr. I Nyoman Sudiana, M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7032

Abstract

KUUB Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang (1) wangun intrinsik lan (2) guna sarat paguron-guron ring pupulan cerpen Jro Lalung Ngutah kakawian IBW Widiasa Keniten. Tetilikan puniki pinaka tetilikan kapustakaan sane madue kahanan deskriptif kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki inggih punika pupulan cerpen Jro Lalung Ngutah kakawian IBW Widiasa Keniten. Penandang tetilikannyane inggih punika wangun intrinsik lan guna sarat paguron-guron ring pupulan cerpen Jro lalung Ngutah Kakawian IBW Widiasa Keniten. Tetilikan puniki nganggen metode dokumentasi lan studi pustaka, data tureksa sane kaanggen inggih punika (1) identifikasi data, (2) reduksi data, (3) klasifikasi data, (4) interpretasi data lan (5) pamicutet. Kawentenan wangun intrinsik punika wenten 7 minakadi (1) unteng, (2) lelintihan satua, (3) pragina, (4) genah kasatuayang, (5) genah linggih sang pangawi, (6) paribasa lan (7) piteket. Samian wangun intrinsik punika prasida kapinggihin ring pupulan cerpen Jro Lalung Ngutah kakawian IBW Widiasa Keniten. Guna sarat paguron-guron sane prasida kapanggihin ring pupulan cerpen puniki wenten 11 minakadi parama tatwa (religius), eling ring swadharma (tanggung jawab), seleg makarya (kerja keras), akeh madue reragragan (kreatif), rasa meled uning (rasa ingin tahu), awiwahara (toleransi), pasawitran (bersahabat), ngutamayang katreptian (cinta damai), urati ring pasemetonan (peduli sesama), urati ring palemahan (peduli lingkungan) lan tresna panegara (cinta tanah air). Guna sarat sane pinih akeh kapanggihin ring pupulan cerpen Jro Lalung Ngutah puniki inggih punika parama tatwa (religius). Dumogi pikolih tetilikan puniki prasida mawiguna majeng ring krama Bali lan pembina basa Bali pamekasnyane ring sajeroning cerpen basa Bali. Kata Kunci : cerpen, guna sarat paguron-guron, wangun intrinsik ABSTRACT The present study aimed at describing (1) intrinsic structure and (2) the value of character education exisying in a short story entitled Jro Lalung Ngutah. This research is a descriptive qualitative literatura nature. The subject of this study was a collection of short stories entitled Jro Lalung Ngutah. The object of this study was intrinsic structure and the value of character education exisying in a short story entitled Jro Lalung Ngutah. This study was designed as descriptive qualitative and the data were collected by usong documentation method and literature review. The data were analyzed in five stages (1) data identification, (2) data reduction, (3) data classification, 4) interpretation of data and (5) conclusion. There are seven intrinsic elements including (1) theme, (2) plot, (3) figure, (4) setting, (5) point of view, (6) proverb, and (7) moral value. Those seven elements were found in the short stories. In the short stories, there were found 11 there were religious, responsible, hard work, creative, curiosity, tolerance, friendship, love peace, care to each other, environmental care and love of country. The most frequent value of character education was religious. Hopefully this study can be beneficial in Balinese language teaching and learning, specifically in terma of short stories. keyword : short story, the value of character education, intrinsic structure
SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING GEGURITAN BATUR TASKARA OLIH MADE JIMBAR Ni Wayan Juniati Widiantari .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .; Prof. Dr.Ida Bagus Putrayasa,M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7034

Abstract

KUUB Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang indik (1) wangun intrinsik, lan (2) guna sarat paguron-guron sane wenten ring geguritan Batur Taskara. Jejering tetilik puniki inggh punika geguritan Batur Taskara. Panandang tetilikannyane inggih punika wangun intrinsik lan guna sarat paguron-guron sane wenten ring geguritan Batur Taskara. Tetilikan puniki nganggen palihan deskripif kualitatif lan nganggen metode kramaning dokmentasi. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) Nyelehin Data (identifikasi data), (2) Nyorohang Data, (3) Reduksi Data, (4) Nelatarang Data miwah (5) Tetikesan Data. Kawentenan wangun intrinsik punika wenten nenem inggih punika (1) unteng, (2) lelintihan, (3) rerawatan, (4) pragina, (5) paribasa miwah (6) piteket. Samian wangun intrinsik puniki prasida kapanggihin ring geguritan Batur Taskara. Guna sarat paguron-guron sane prasida kapanggihin ring geguritan Batur Taskara inggih punika guna sarat tatwa (religius), meled uning (rasa ingin tahu), bakti ring pertiwi (cinta tanah air), swadesi, teleb makarya, eling ring swadarma miwah urati ring pasemeton. Cutetnyane geguritan Batur Taskara puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur guna sarat paguron-guron sane kapanggihin ring geguritan Batur Taskara mangada prasida kaanggen sasuluh miwah tatuladan ring kahuuripan. Dumogi pikolih tetilikan puniki prasida mawiguna majeng ring Pembina basa Bali pamekasnyane ring sajeroning geguritan. Kata Kunci : geguritan, guna sarat paguron-guron, wangun intrinsik ABSTRACT This study was aimed at describing (1) intrinsic elements, (2) character education value in the novel entitled Geguritan Batur Taskara. The subject of this research was the Geguritan Batur Taskara. Meanwhile, the objects of this research were the intrinsic elements and Character education value of the Geguritan. In order to achieve those goals, this research used descriptive qualitative design. The methods used in this research were documentation method. The obtained data were analyzed by using descriptive qualitative technique with the phases of: (1) data identification, (2) data classification, (3) data reduction (4) data presentation, and (5) conclusion formulation. There are seven intrinsic elements, namely (1) theme, (2) plot, (3) background, (4) characters and characterization, (5) diction, (6) point of view, and (7) message. There are seven character education values, namely religion, curiosity, love ground, autonomous, hardwork, responbility, and care to each other. It was concluded that the elements of the Geguritan Batur Taskara is well-contained with the constructive elements of novel and its character education values can be used as a reference in social conduct. It is expected that the result of this research can be valuable and useful for Balinese language development especially in terms of geguritan. keyword : character education, geguritan, intrinsic elements
SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT SOSIAL RING NOVEL KI BARU GAJAH KAKAWIAN I MADE SUGIANTO Ni Putu Melda Andini .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .; Ida Bagus Made Ludy Paryatna, S.S. .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7056

Abstract

KUUB Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang indik (1) wangun intrinsik, lan (2) guna sarat sosial sane wenten ring novel Ki Baru Gajah. Jejering ring tetilik puniki inggih punika novel Ki Baru Gajah. Panandang tetilikannyane inggih punika wangun intrinsik lan guna sarat sosial sane wenten ring novel Ki Baru Gajah. Tetilikan puniki nganggen palihan deskriptif kualitatif lan nganggen metode kramaning studi pustaka miwah kramaning dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen inggih punika deskriptif kualitatif, pah-pahannyane (1) reduksi data, (2) penyajian data, (3) tetingkesan. Kawentenan wangun intrinsik punika wenten pitu inggih punika (1) unteng, (2) lelintihan, (3) rerawatan, (4) pragina lan pawatekannyane, (5) paribasa, (6) genah sang pangawi miwah (7) piteket. Samian wangun intrinsik puniki prasida kapanggihin ring novel Ki Baru Gajah. Guna sarat sosial sane prasida kapanggihin ring novel Ki Baru Gajah inggih punika tresna wenten bhakti, tatwam asi, rasa kumanyama, satya, urati ring krama, eling ring swadharma wenten rasa pada gelahang, anut ring laksana, rasa mabesikan, anut ring kahuripan wenten sukerta, awiwahara, tulung-tinulung miwah swadharma sane pateh. Cutetnyane novel Ki Baru Gajah puniki sampun kawangun olih wangun sane jangkep tur guna sarat sosial sane kapanggihin ring novel Ki Baru Gajah mangda prasida kaanggen sasuluh ring kahuripan. Dumogi pikolih tetilikan puniki prasida mawiguna majeng ring pembina basa Bali pamekasnyane ring sajeroning novel. Kata Kunci : wangun Intrinsik, guna sarat sosial, novel ABSTRACT This study was aimed at describing (1) intrinsic elements, (2) social value in the novel entitled Ki Baru Gajah. The subject of this research was the novel Ki Baru Gajah. Meanwhile, the objects of this research were the intrinsic elements and social value of the novel. In order to achieve those goals, this research used descriptive qualitative design. The methods used in this research were literature review and documentation method. The obtained data were analyzed by using descriptive qualitative technique with the phases of: (1) data reduction, (2) data presentation, and (3) conclusion formulation. There are seven intrinsic elements, namely (1) theme, (2) plot, (3) background, (4) characters and characterization, (5) diction, (6) point of view, and (7) message. There are twelve social values, namely devotion, helping each other, kinship, loyalty, care, sense of belonging, discipline, emphaty, fairness, tolerance, cooperation, and democracy. It was concluded that the elements of the novel Ki Baru Gajah is well-contained with the constructive elements of novel and its social values can be used as a reference in social conduct. It is expected that the result of this research can be valuable and useful for Balinese language development especially in terms of novel. keyword : intrinsic elements, social value, novel
SESELEH GUNA SARAT PAGURON-GURON LAN PITEKET SAJERONING KAHURIPAN SANE WENTEN RING PUPULAN CERPEN "BELOG" RERIPTAN I PUTU GEDE RAKA PRAMA PUTRA Ni Kadek Lia Agustini .; Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 3 No. 1 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.7173

Abstract

Tetilikan puniki matetujon mahbahan (1) guna sarat paguron-guron pupulan cerpen “Belog” reriptan I Putu Gede Raka Prama Putra, (2) piteket pupulan cerpen “Belog” reriptan I Putu Gede Raka Prama Putra. Tetilikan puniki pinaka tetilikan kapustakaan sane madue sifat deskriptif kualitatif. Jejering tetilik puniki inggih punika pupulan cerpen “Belog” reriptan I Putu Gede Raka Prama Putra. Penandang tetilik puniki inggih punika guna sarat paguron-guron lan piteket pupulan cerpen “Belog” reriptan I Putu Gede Raka Prama Putra. Tetilikan puniki nganggen kali kramaning mupulang data inggih punika kramaning dokumentasi miwah studi pustaka taler dokumentasi kawantu antuk nganggen piranti tetilik marupa kartu data. Data tureksa sane kaanggen inggih punika (1) nyelehin Data, (2) nyorohang data, (3) pangwedar data, (4) pamicutet. Pikolih tetilikan puniki nyantenang (1) guna sarat paguron-guron ring pupulan cerpen “Belog” reriptan I Putu Gede Raka Prama Putra kapolihang 7 (pitu) inggih punika parama tatwa (religius), arjawa (jujur), winaya (disiplin), pasawitran (bersahabat/komunikatif), urati ring palemahan (peduli lingkungan), urati ring pasemetonan (peduli sesama), lan sutindih (tanggung jawab). (2) Piteket sane wenten ring pupulan cerpen “Belog” puniki samian mabuat pisan majeng ring krama pamekasnyane para yowana. Dumogi para krama prasida nglestariang lan nglimbakang kasusastraan Bali pamekasnyane pupulan cerpen.Kata Kunci : cerpen, guna sarat paguron-guron, piteket This study aims to describe (1) the value of character education collection of short stories "Belog" by I Putu Gede Raka Prama Putra, (2) the mandate of the short story collection "Belog" by I Putu Gede Raka Prama Putra. This research is descriptive qualitative nature of the libraries. The subjects were a collection of short stories "Belog" by I Putu Gede Raka Prama Putra. The object of this study is the value of character education and the mandate contained in the collection of short stories "Belog" by I Putu Gede Raka Prama Putra. This study uses two methods of data collection which is the method of documentation and literature as well as the documentation is assisted by using a research tool in the form of a data card. Data analysis methods were used: (1) data analysis, (2) classification of data, (3) explain the data, (conclusion). The results of this study is to show (1) the value of character education in the short story collection "Belog" by I Putu Gede Raka Prama Putra obtained seven (7) that is religious, honest, disciplined, friendly / communicative, caring environment, caring neighbor, responsibility. (2) the mandate in the short story collection "Belog" This is all very useful for people, especially young children. Hopefully the community can preserve Bali in particular literary short story collection.keyword : character building, mandate, short stories
SESELEH ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RING PESANGKEPAN BANJAR ADAT BULULADA, DESA SELAT, KECAMATAN SUKASADA, KABUPATEN BULELENG Kadek Agus Dwi Ermawan .; Drs.I Gede Nurjaya,M.Pd .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 4 No. 2 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v4i2.7744

Abstract

KUUB Tetilik puniki matetujon nlatarang indik (1) Kawentenan anggah-ungguhing basa Bali ring pesangkepan Banjar Adat Bululada, Desa Selat, Kecamatan Sukasada Kabupaten Buleleng sane mapaiketan sareng kawentenan tutur lan (2) parindikan sane ngawinang wenten anggah-ungguhing basa Bali ring sangkep Banjar Adat Bululada, Desa Selat, Kecamatan Sukasada, Kabupaten Buleleng. Tetilikin puniki nganggen palihan tetilik deskritif kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki, krama Banjar Adat Bululada. Penandang ring tetilikan puniki, anggah-ungguhing basa Bali sane wenten ring pesangkepan Banjar Adat Bululada, Desa Selat, Kecamatan Sukasada, Kabupaten Buleleng. Kramaning mupulang data ring tetilikan puniki nganggen Kramaning pratiaksa (observasi), metode sadu wicara, miwah metode dokumentasi. Data tureksa sane kanggen inggih punika analisis data deskritif kualitatif antuk pemargi (1) Identifikasi Data, (2) Nyorohang Data, (3) Pangwedar Data, (4), Pacutetan utawi Verifikasi. Pepolih tetilikan puniki inggih punika (1) kawentenan anggah-ungguhing basa basa Bali ring pesangkepan Banjar Adat Bululada sane mapaiketan sareng kawentenan tutur, kawentenan anggah-ungguhing basa wenten tetiga :Basa alus singgih (ASI), Basa alus sor (ASO), lan Basa alus madia (AMA), sane mapaiketan malih ring kutus pisarat kawentenan tutur inggih punika setting, pamilet, tetujon tutur, unteng tutur, nada tutur, wentuk tutur, norma tutur, lan sorohan tutur. (2) parindikan sane ngawinang anggah-ungguhing basa Bali kanggen ritatkala mabebaosan ring sangkep Banjar Adat Bululada, Desa Selat, Kecamatan Sukasada, Kabupaten Buleleng inggih punika: mabebaosan ring kawentenan utawi situasi formal, mabebaosan ring ajeng jadma akeh, miwah ngajinin mitra baos utawi sang sane kaajak mabebaosan. Kata Kunci : Kruna Jejaton: anggah-ungguhing basa Bali, pesangkepan Abstact This study was aimed to describe: (1) the existence of anggah-ungguhin Balinese language in the meeting of Banjar Adat Bululada, Selat village, Sukasada sub district, Buleleng regency which was related to the presence of utterance and (2) The cause of the existence of anggah-ungguhin Balinese language in the meeting of Banjar Adat Bululada, Selat village, Sukasada sub district, Buleleng regency. Descriptive qualitative design was used in this study. The subject of this study was the Bululada society. The object of this study was anggah-ungguhin Balinese language in the meeting of Banjar Adat Bululada, Selat village, Sukasada sub district, Buleleng regency. The method of data collection used was observation, interview and documentation. The data were analyzed by using qualitative analysis techniques namely (1) data reduction (2) data display (3) classification (4) conclusion. The results of this study were (1) the existence of anggah-ungguhin Balinese language in the meeting of Banjar Adat Bululada, Selat village, Sukasada sub district, Buleleng regency which was related to the presence of utterance. There were three existence of anggah-ungguhin Balinese language they were Bahasa Bali Alus (ASI), Bahasa Bali Sor (ASO), Bahasa Bali Madia (AMA). They were related to the eight terms of the presence of utterance that were time and place, participants, goals, theme, tone, tools, manners, and kind of the utterances. (2) The existence of anggah-ungguhin Balinese language in the meeting of Banjar Adat Bululada, Selat village, Sukasada sub district, Buleleng regency caused by speaking in a formal situation, speaking in front of a crowd of people and appreciating the interlocutors . keyword : Key words: Anggah-ungguhing Balinese language, meeting.
MODEL PAPLAJAHAN INOVATIF MASERANA KARTU AKSARA KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NGWACEN AKSARA BALI SISIA KELAS VII C SMP NEGERI 3 SINGARAJA Putu Eka Perdiana Dewi .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 4 No. 2 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v4i2.7746

Abstract

Tetilik puniki matetujon nelatarang indik (1) pamargin paplajahan ngwacen aksara Bali nganggen model paplajahan inovatif masarana kartu aksara ring sisia kelas VII C SMP Negeri 3 Singaraja, (2) kawagedan ngwacen aksara Bali sisia kelas VII C SMP Negeri 3 Singaraja lan (3) penampen sisia indik ngawigunayang model paplajahan inovatif masarana kartu aksara. Palihan tetilikan puniki inggih punika penelitian tindakan kelas (PTK). Jejering tetilikan puniki inggih punika sisia lan guru basa Bali kelas VII C SMP Negeri 3 Singaraja. Panandang tetilikan puniki inggih punika model paplajahan inovatif masarana kartu aksara lan kawagedan sisia ngwacen aksara Bali. Tetilik puniki nganggen tigang piranti mupulang data minakadi piranti pratiyaksa anggen nguningin pamargin paplajahan, lan piranti tes anggen nguningin pikolih ngwacen aksara Bali, lan piranti angket/kuisioner anggen nguningin penampen sisia indik model paplajahan inovatif masarana kartu aksara. Tetilikan puniki katureksain nganggen kalih teknik analisis data inggih punika deskriptif kualitatif lan deskriptif kuantitatif. Pikolih tetilik puniki inggih punika: (1) pamargin paplajahan ngwacen aksara bali nganggen model paplajahan inovatif masarana kartu aksara, (2) pikolih tes kawagedan sisia ring siklus I ngamolihang 2.635 (36,11% ) nincap dados 2934 (88,88%) ring siklus II. (3) rerata penampen sisia indik kawentyenan model paplajahan inovatif masarana kartu aksara inggih punika 14,89. Prasida kacutetang ngawigunayang model paplajahan inovatif masarana kartu aksara prasida nincapang kawagedan sisia ngwacen aksara Bali lan penampen sisia becik pisan ri kala nyarengin paplajahan antuk model paplajahan inovatif masarana kartu aksara. Kaaptiang tetilik puniki mawiguna majeng ring para guru, para sisia miwah penilik-penilik siosan.Kata Kunci : paplajahan inovatif, ngwacen, aksara Bali. This study aimed at describing (1) the implementation of innovative learning model called AksaraCard in the learning process of reading aksara Baliin SmpNegeri 3 Singaraja Class VII C. (2) the students’ability of reading aksara Bali, in SmpNegeri 3 Singaraja Class VII C and (3) students responses about the implementations of Aksara Card. This study was action research study (PTK). The subjects of this study were the students and teacher Bali languange of Smp Negeri 3 Singaraja Class VII C. The object was the implementation of Aksara Card and the students’ ability in reading aksara Bali. This study used three kinds of data collection methods namely observation to realized the learning activity, reading test to determine the students‘ ability in reading aksara Bali and questionnaire to find out the students’ responses about the implementation of Aksara Card. This study employed two analysis data techniques namely descriptive qualitative and quantitative techniques. The finding showed that: (1) The implementation of innovative learning model called Aksara Card in the process of learning reading aksara Bali. (2) The result of students’ ability in reading aksara Bali at the first circle showed that 2.635 (36, 11%) increasedin the second circle become 2.934 (88, 88%). (3) The average responses of the students about the implementation of Aksara Card is 14, 89. From these findings, it can be conclude that the implementation of Aksara Card could increase the students’ ability in reading aksara Bali. Moreover the students’ responses were very supported in the learning process. Based on the study above, the writer could expect that, this study will had a significant effect toward the teachers, students and other researchers.keyword : Innovative learning, reading, aksara Bali
KAWENTENAN DIALEK BALI AGA RING DESA DAUSA KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI I Kt Agus Adi Putra .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 4 No. 2 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v4i2.7846

Abstract

Tetilik puniki madue tetujon nlatarang indik (1) kawentenan Dialek Bali Aga ring Desa Dausa, kecamatan Kintamani, Kabupaten Bangli, miwah (2) wentuk kruna sane kaanggen ring dialek Bali Aga sane kaanggen olih krama Desa Dausa (3) sane ngaawinang Desa Pakraman Dausa kari ngangge dialek Bali Aga sajeroning mabebaosan. Panandang tetiliknyane inggih punika dialek Bali Aga sane wenten ring Desa Dausa, Kecamatan Kintamani, Kabupaten Bangli. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik deskriptif-kualitatif. Tetilik puniki nganggen tetiga kramaning mupulang data inggih punika praktiasa, dokumentasi lan sadu wicara. Data tureksanyane : (1) transkrip data (2) klasifikasi data, (3) penyajian data, (4) tetingkesan. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika: (1) kawentenan Dialek Bali Aga ring Desa Dausa, kecamatan Kintamani, Kabupaten Bangli sane kari kaanggen ngantos mangkin yadiastun wenten kruna-kruna saking luar sane sampun karesep lan kaanggen pinaka basa sarahina-rahina (2) wenten nenem soroh wentuk kruna sane wente ring dilaek Bali Aga sane kaanggen olih para krama Desa Dausa. Wentuk kruna dialek Bali Aga sane kaanggen, marupa kruna kahanan, kruna pitaken, Kruna pagentos, kruna katerangan, kruna panguuh, lan kruna kria. (3) sane mawinan Desa Pakraman Dausa nglestariang dialek Bali Aga sajeroning mabebaosan inggih punika mawinan dialek punika sampun pinka basa ibu ring desa Dausa taler sampun dados tetamian lelengit utawi warisan leluhur sane patut kalestariang ngantos kawekas.Kata Kunci : dialek, Bali Aga, Desa Dausa This study aimed to describe: (1) the existence of dialects Bali Aga of Dausa village, Kintamani, Bangli, and (2) Kind of dialect words used in the Bali Aga village of Dausa (3) why in Dausa village residents dialect of Bali Aga preserve. Objects of this research is a dialect Bali Aga in Dausa, Kintamani, Bangli. This study used a descriptive qualitative research design. This study used three research methods, namely observation, documentation and interviews. The data analyisis used in this study were (1) data identification (2) data reduction, (3) data classification, (4) conclusion. The results of this study were (1) the existence of dialects Bali Aga in Dausa village still used until now although there are words uptake of languages outside but the dialect still used in everyday life (2) There are six types of words used in the dialect of the Bali Aga village of Dausa in which nouns, question words, pronouns, adverbs, verbs and exclamations. (3) the reason for the villagers Dausa preserve the dialect Bali Aga because the dialect is mother tongue in Dausa village besides Bali Aga dialect is a legacy of ancestors who must always be preserved.keyword : Dialects, Bali Aga, Dausa village
MEDIA PEMBELAJARAN E-LEARNING KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT CERPEN BASA BALI SISIA KELAS VIII.5 SMP NEGERI 3 BANJAR Ni Ketut Ayu Heruwati Utami .; Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd .; Ida Ayu Putu Purnami, S.S., M.Pd .
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol. 4 No. 2 (2016)
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v4i2.7848

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nlatarang indik (1) tata cara media pembelajaran E-Learning (2) kawentenan media pembelajaran E-Learning anggen nincapang kawagedan nyurat cerpen basa Bali sisia kelas VIII.5 SMP 3 Banjar lan (3) penampen sisia indik media pembelajaran E-Learning. Jejering tetiliknyane inggih punika guru basa Bali lan sisia kelas VIII.5 SMP 3 Banjar lan panandang tetiliknyane inggih punika ngawigunayang media pembelajaran E-Learning lan kawagedan sisia nyurat cerpen basa Bali sane becik. Ring tetilik puniki nganggen kalih deskriptif, minakadi deskriptif kualitatif lan deskriptif kuantitatif. Tetilik puniki nganggen tigang piranti ritatkala mupulang data minakadi pratiyaksa, tes lan angket/kuesioner. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika : (1) tata cara pamargin tetilik kamargiang saking pangawit sekadi panganjali, ring inti sekadi ngicen materi lan miarsayang video miwah pamuput sekadi nyutetang paplajahan ngantos parama Santi. (2) pikolih tes kawagedan nyurat cerpen sisia kabaos nincap minakadi siklus I akehnyane 2.315 (62,5%) lan siklus II akehnyane 2.745 (87,5%). (3) pikolih rerata panampen sisia indik media pembelajaran E-Learning akehnyane 29,94. Kata Kunci : media, E-Learning, nyurat, cerpen This study aimed to describe (1) the procedure of learning media E-Learning (2) the learning media E-Learning to enhance the language skills to write short stories Bali VIII.5 grade students of SMP Negeri 3 Banjar and (3) the response of students regarding instructional media E-Learning. His research is VIII.5 grade students of SMP Negeri 3 Banjar and the object of research is the application of E-Learning instructional media and language skills of students to write short stories true Bali. This study used two descriptive, namely descriptive qualitative and quantitative description. This study uses three ordinances collect data that observation, tests and questionnaires. The results of this study are: (1) procedures for conducting this study was carried out from an opening like panganjali, at the core of such give teaching and watch the video and the cover as lessons learned to Parama Santi. (2) the results of a test of skill to write short stories students can be said to rise as the first cycle of 2314 (62.5%) and the second cycle of 2745 (87.5%). (3) the average yield response of students regarding instructional media E-Learning amounted to 29.94 keyword : media, E-Learning, write, short story
Co-Authors ., A.A Raka Adi Suryawati ., I Kt Agus Adi Putra ., Kadek Agus Dwi Ermawan ., Ni Kadek Lia Agustini ., Ni Ketut Ayu Heruwati Utami ., Ni Putu Melda Andini ., Ni Wayan Juniati Widiantari ., Putu Agus Dody Andriawan ., Putu Eka Perdiana Dewi A.A Raka Adi Suryawati . Andriani, Leli Angga Kukuh,I Kd Arin Devi, Ni.Pt.Ayu Trisna Aryana, I.B. Putra Manik Aryana, I.B.Putra Manik Darsana, I Gst.Ngr Putu denta putra dewa perdana dewi, Ni Putu Hanna Wila Dewi, Ni Putu Rustiana Eka Pusparini, Ida Ayu Putu Ellya N.S, Ni Luh Putu Ernawati, Kd. Sintia Gede Budi Sumerta Gede Gunatama Govika D., Ni Wyn Sri Gst. Made Juni Astini Hardiyanti, Komang Rima I B Rai I Dewa Gede Ananda Iswara Pramidana I Gede Nurjaya I Gst.Ngr Putu Darsana I Gusti Agung Rika Dharma Iswarya I Kadek Berry Hermana . I Kadek Berry Hermana ., I Kadek Berry Hermana I Kadek Justiawan I Ketut Paramarta I Komang Astu Purnadhita . I Komang Astu Purnadhita ., I Komang Astu Purnadhita I Komang Endi Saputra . I Komang Endi Saputra ., I Komang Endi Saputra I Kt Agus Adi Putra . I Made Gede Sunarya I Made Sutama I Nengah Martha I Nengah Suandi I Nyoman Yasa I WAYAN ARDI PAYANA . I Wayan Gede Wisnu I Wayan Karmadi . I Wayan Karmadi ., I Wayan Karmadi I.A. Sukma Wirani I.B. Putra Manik Aryana I.B.Made Ludy Paryatna I.B.Putra Manik Aryana Ida Ayu Made Yulia Rastuti Ida Ayu Putu Eka Pusparini Ida Ayu Putu Intan Wahyuni Ida Bagus Made Ludy Paryatna Ida Bagus Made Ludy Paryatna Ida Bagus Putra Manik Aryana Ida Bagus Putra Manik Aryana Ida Bagus Putrayasa JONIARTA, I MADE Juni Astini, Gst. Made Kadek Agus Dwi Ermawan . Kadek Agus Sujiwo KADEK SITA DEWI PERMANA . Kadek Warniasih Kd. Sintia Ernawati Komang Endy Suastika Komang Rima Hardiyanti Leli Andriani luh bulaning dwi rahayu . LUH MADE WARDYANINGSIH . M.Pd Prof. Dr. I Nyoman Sudiana . M.Pd S.S. Ida Bagus Rai . Made Sri Indriani MADE SURYADANA . Made Windu Antara Kesiman Nengah Widiantika . Nengah Widiantika ., Nengah Widiantika Ni Kadek Ayu Andriani . Ni Kadek Lia Agustini . Ni Kadek Nia Prasetiawati Ni Ketut Ayu Heruwati Utami . Ni Ketut Sari Adnyani Ni Komang Sintari . Ni Komang Sridadi Ni Luh Diah Arma Cahyani Ni Luh Putu Ellya N.S Ni Md. Utari Rahayu Ni Putu Diana Sari Ni Putu Diana Sari Ni Putu Melda Andini . Ni Putu Rustiana Dewi Ni Wayan Dewinta Tirta Sintyawati Ni Wayan Juniati Widiantari . Ni Wayan Putri Ayu Juwita Dewi Ni Wyn Sri Govika D. Ni.Pt.Ayu Trisna Arin Devi Nurhuda, Trifalah Paramarta, I K Paryatna, I.B.Made Ludy Putu Agus Dody Andriawan . Putu Dani Arya Saputra Putu Eka Perdiana Dewi . Putu Sumartana . Putu Sumartana ., Putu Sumartana Rahayu, Ni Md. Utari Rai, I B Rukmana Yanti S.S. M.Pd Ida Ayu Sukma Wirani . Sang Ayu Putu Sriasih Saputra, Putu Dani Arya SHERLLY SUSIARISMA . Sridadi, Ni Komang Suastika, Komang Endy Sumerta, Gede Budi Wirani, I.A. Sukma Wisnu, I Wayan Gede