Claim Missing Document
Check
Articles

SOR SINGGIH BASA BALI RING PARUMAN SUBAK ABIAN DESA ADAT ASAHDUREN, KECAMATAN PEKUTATAN, JEMBRANA ., Ni Kadek Lady Lokita Dewi; ., I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.; ., Drs.I Wayan Wendra,M.Pd
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 2, No 1 (2015):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.5411

Abstract

Tetilik puniki matetujon nlatarang indik (1) wangun sor singgih basa Bali sane kanggen ring paruman subak abian Desa Adat Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana (2) parindikan sane ngawinang sor singgih basa Bali kanggen ri tatkala mabebaosan ring paruman subak abian Desa Adat Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana. Jejering tetilik puniki inggih punika wantah krama subak abian Desa Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana. Panandang tetiliknyane inggih punika wantah sor singgih basa Bali lan sane mawinan wentennyane sor singgih basa Bali ring paruman subak abian Desa Adat Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana. Tetilik puniki nganggen palihan tetilik deskriptif kualitatif. Ring tetilik puniki nganggen tetiga kramaning mupulang data inggih punika: 1) kramaning pratiaksa (observasi), 2) kramaning sadu wicara (wawancara), 3) kramaning dokumentasi lan suara basa. Data tureksa sane kanggen minakadi: 1) reduksi data, 2) penyajian data, 3) penyimpulan. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika (1) wangun sor singgih basa Bali sane kanggen ring paruman subak abian Desa Adat Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana inggih punika: basa Bali Alus Sor (ASO), basa Bali Alus Singgih (ASI), miwah basa Bali Alus Madia (AMA). (2) parindikan sane ngawinang sor singgih basa Bali kanggen ri tatkala mabebaosan ring paruman subak abian Desa Adat Asahduren, Kecamatan Pekutatan, Kabupaten Jembrana inggih punika: mabebaosan ring kawentenan utawi situasi formal, mabebaosan ring ajeng jadma akeh, miwah ngajinin mitra baos utawi sang sane kaajak mabebaosan.Kata Kunci : sor singgih basa, ring, paruman. The aim of this study describes (1) the form sor singgih Balinese language used at the meeting Subak abian Asahduren Village, District Pekutatan, Jembrana (2) the reasons which led sor singgih Balinese language used at meeting Subak abian Asahduren Village, District Pekutatan, Jembrana. The subjects were residents of the Subak abian Asahduren, District Pekutatan, Jembrana. The object of this study was sor singgih Balinese language and which led to the sor singgih Balinese language at meetings Subak abian Asahduren Village, District Pekutatan, Jembrana. This study used a qualitative descriptive. In this study using three methods of data collection are: 1) observation, 2) interview, 3) methods of documentation and sound recordings. Data analysis methods used are: 1) reduction of data, 2) the presentation of data, 3) inference. The results in this study were (1) form sor singgih Balinese language used at the meeting Subak Abian Asahduren Village, District Pekutatan, Jembrana are: Balinese language Alus Sor (ASO), the Balinese language Alus Singgih (ASI), and the Balinese language Alus Madia (AMA). (2) the reasons which led sor singgih Balinese language used at meeting Subak abian Asahduren Village, District Pekutatan, Jembrana is: speaking in formal situations, speaking in front of crowds, and appreciate people in to talk to.keyword : sor singgih languange, in, meeting.
NUREKSAIN SESURATAN PIDARTA MANUT ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI SISIA KELAS X2 BAHASA SMA NEGERI 3 SINGARAJA .,; ., Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.; ., Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 3, No 1 (2016):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v3i1.6803

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nlatarang (1) kawagedan sisia kelas X2 Bahasa SMAN 3 Singaraja nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali, (2) kaiwangan-kaiwangan sisia kelas X2 Bahasa SMAN 3 Singaraja nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali, miwah (3) pikobet sane kapanggihin para sisia kelas X2 Bahasa SMAN 3 Singaraja nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali. Tetilikan puniki nganggen palihan tetilik deskriptif kuantitatif-kualitatif. Subjek ring tetilikan puniki sisia kelas X2 Bahasa SMA Negeri 3 Singaraja. Objek tetilikan inggih punika kawagedan, kaiwangan, miwah pikobet sane kapanggihin sisia kelas X2 Bahasa SMA Negeri 3 Singaraja nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali. Pamupulan data nganggen kramaning penugasan miwah sadu wicara. Kramaning data tureksa sane manggen ingih punika analisis kualitatif miwah analisis kuantitatif antuk pamargi (1) reduksi data, (2) deskripsi data, (3) klasifikasi data, lan (4) panyutetan. Pikolih tetilikan puniki nyantenang (1) kawagedan sisia kelas X2 Bahasa SMA Negeri 3 Singaraja nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali ngranjing ring sesengguh becik antuk rerata 70,4. (2) kaiwangan sisia nyurat teks pidarta manut anggah-ungguhing basa Bali wenten kekalih: (a) kruna sane kanggen miwah (b)paiketan kuub lengkara. (3) pikobet sane kapanggihin sisia nyurat teks pidarta manut nganggen angah-ungguhing basa Bali inggih punika (a) kaweruhan basa Bali, (b) kaweruhan kosabasa Bali, (c) kaweruhan basa Bali alus, (d) buku indik pangajah-ajahan basa Bali sane kirang, (e) daging plajahan basa Bali sane meweh, miwah (f) wangun pidarta. Piteket ring tetilikan puniki mangda pikobet sane kapanggihin sayuakti katepasin antuk nelebin peplajahan basa Bali Kata Kunci : teks pidarta, anggah-ungguhing basa Bali The purpose of this research is to describe (1) to determine the student's tenth grade at SMAN 3 Singaraja ability to write a speech using anggah-ungguhing basa Bali, (2) to know the mistakes tenth grade students at SMAN 3 Singaraja in writing speech using anggah-ungguhing basa Bali, (3) to know the problems tenth grade student at SMAN 3 Singaraja in writing speech using anggah-ungguhing basa Bali. This research is using deskriptif kualitatif-kuantitatif. The subject is tenth grade student in bahasa department at SMAN 3 Singaraja. The object is ability, mistakes and problems which are owned in tenth grade bahasa depatment student at SMAN 3 Singaraja writing speech using anggah-ungguhin basa Bali. Data collected by using the assignment method and interview. Data analysis method used is the analysis of qualitative and quantitative analysis. The Phase : (1) data reduction, (2) data descriptions, (3) data classification, and (4) conclusion. The result if this research is (1) the ability tenth grade bahasa department at SMAN 3 Singaraja writing speech using anggah-ungguhin basa Bali is well with 70,4 average score, (2) the student mistakes in writing speech using anggah-ungguhing basa Bali is (a) diction and (b) content. (3) The problems in writing speech using anggah-ungguhin basa Bali is (a) experienced on bali langguage, (b) experienced of vocabulary, (c) mastery of bali alus langguage, (d) books about how to make speech using anggah-ungguhin basa Bali, (e) the lesson of Bali langguage id to difficult (f) not yet understood about rules to make a speech. suggestion from this study that the constraints experienced, should continue to be followed up with Balinese language learning more enterprising and persevering. keyword : Speech, Anggah-ungguhin basa Bali
PANGATER ANUSUARA RING BASA BALI KUNA SAJERONING PRASASTI BALI KUNA: WANGUN LAN TEGES Arin Devi, Ni.Pt.Ayu Trisna; Paramarta, I Ketut; Purnami, Ida Ayu Putu
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 5, No 1 (2018): JPBB
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v5i1.20343

Abstract

Tetilikan puniki nlatarang (1) kawentenan pangater anusuara ring Basa Bali Kuna; (2) soroh kruna sane kaleketin olih pangater anusuara ring Basa Bali Kuna; (3)  teges pangater anusuara ring Basa Bali Kuna. Tetilik puniki nganggen pahan deskriptif kualitatif. Jejering tetilikan puniki inggih punika Basa Bali Kuna sajeroning Prasasti Bali Kuna: Wangun lan Teges, penandangnyanne Pangater Anusuara. tetilik puniki nganggen tata cara mupulang data, dokumentasi, sadu wicara. Pikolih saking tetilikan puniki (1) kawentenan pangater anusuara ring Basa Bali Kuna; (2) soroh kruna ring Basa Bali Kuna; (3) teges pangater anusuara ring Basa Bali Kuna. wenten 11 prasasti sane katilikin. Kapolihang 101 kruna sane kaleketin olih pangater anusuara, miwah soroh kruna wenten 5 soroh saking makasami prasasti sane katilikin, nanging sane pinih akeh kapolihang kruna kria lan kruna aran. Makasami kruna sane kaleketin madue teges ipun.Kruna jejaton: basa bali kuna, pangater anusuara, prasasti, wangun lan teges
CAMPUH KODE SAJERONING PRASASTI MABASA BALI KUNO SAKING WARSA 989-1011 MASEHI Subawa, Gd Edi; Paramarta, I Ketut; Rai, I B
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 5, No 2 (2018): JPBB
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v5i2.20616

Abstract

Penelitian ini bertujuan untuk menjelaskan: (1) Jenis campur kode yang ada pada prasasti berbahasa Bali Kuno dari tahun 989-1011 masehi, (2) Faktor yang menyebabkan campur kode pada prasasti berbahasa Bali Kuno dari tahun 989-1011 masehi. Subjek penelitian ini adalah prasasti berbahasa Bali Kuno dari tahun 989-1011 masehi. Objek penelitian ini adalah campur kode. Metode penelitian yang digunakan pada penelitian ini yaitu metode dokumentasi dan metode wawancara. Analisis data yang digunakan pada penelitian ini adalah identifikasi data, reduksi data, klasifikasi data dan kesimpulan. Hasil pada penelitian ini adalah (1) Jenis campur kode pada prasasti berbahasa Bali Kuno dari tahun 989-1011 masehi, yaitu berupa campur kode ke dalam, campur kode berupa kata, campur kode berupa frasa dan  campur kode berupa klausa, (2) Faktor yang menyebabkan terjadinya campur kode adalah faktor penutur dan faktor kebahasaan. Kata Kunci : campur kode, prasasti berbahasa Bali Kuno
WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT SOSIAL RING MAJALAH CERITA CUTET BASA BALI SATUA NOMER 39 PAMIJILAN APRIL 2014 ., Dewa Ayu Desy Riani; ., Dra. Sang Ayu Putu Sriasih,M.Pd; ., Dr. I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 4, No 2 (2016):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v4i2.7735

Abstract

Tetilikan puniki matetujon nelatarang (1) wangun intrinsik, (2) guna sarat sosial ring pupulan satua bawak Majalah Cerita Cutet Basa Bali Satua Nomer 39 Pamijilan April 2014. Pepalihan tetilik sane kaanggen ring tetilikan puniki inggih punika, deskriptif kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki inggih punika pupulan satua bawak sane wenten ring Majalah Cerita Cutet Basa Bali Satua Nomer 39 Pamijilan April 2014. Panandang ring tetilikan puniki inggih punika wangun intrinsik lan guna sarat sosial ring sajeroning pupulan satua bawak Majalah Cerita Cutet Basa Bali Satua Nomer 39 Pamijilan April 2014. Tetilikan puniki ngangge kalih kramaning mupulang data inggih punika kramaning studi pustaka miwah kramaning dokumentasi. Pikolih ring tetilikan puniki inggih punika (1) saking seseleh wangun intrinsik, kapolihang 7 palihan wangun intrinsik sane ngwangun satua bawak ring Majalah Cerita Cutet Basa Bali Satua Nomer 39 Pamijilan April 2014 sakadi: unteng, lelintihan, pragina lan pangabah-abahnyane, rerawatan, sudut pandang, paribasa, miwah piteket, (2) saking seseleh guna sarat sosial, kapolihang 12 palihan guna sarat sosial sane wenten ring pupulan satua bawak Majalah Cerita Cutet Basa Bali Satua Nomer 39 Pamijilan April. Saking tetilikan puniki kaaptiang majeng ring sang pangwacen utamanyane krama Bali mangda sayan urati lan nglestariang kekawian ring Bali mangda nenten rered. Majalaran antuk ngresepin daging kajatian guna sarat sosial anggen dasar ngwangun tata susila sane becik, lan majeng ring panilik lianan mangda nglimbakang malih indik tetilikan sane mapaiketan ring basa Bali, mangda daging tetilikannyane nudut lan madue ajah-ajahan sane manut ring pakraman. Kata Kunci : satua bawak, wangun intrinsik, guna sarat sosial This study aimed at describing (1) the intrinsic elements and (2) social values in a collection of short stories “Majalah cerita cutet basa Bali Satua” number 39 April’s edition 2014. This research is a qualitative descriptive literature. The subjects were a collection of short stories “Majalah cerita cutet basa Bali Satua” number 39 April’s edition 2014. The objects of this study were the element of intrinsic and social values in a collection of short stories “Majalah cerita cutet basa Bali Satua” number 39 April’s edition 2014. This study used two methods of collecting data that were book study method and the method of documentation. Data were analyzed with measures such as data reduction, classification of data, presenting data, conclusions. The results of this study were (1) the analysis of the intrinsic elements in a collection of short stories “Majalah cerita cutet basa Bali Satua” number 39 April’s edition 2014 acquired seven intrinsic elements such as: theme, plot, character and characterization, setting, point of view, style, and the mandate, ( 2) analysis of social value obtained 12 social values contained in a collection of short stories “Majalah cerita cutet basa Bali Satua” number 39 April’s edition 2014. This research was expected readers, especially the Balinese people have to pay attention and to preserve Balinese literature, by reading can determine the contents of the social values that are used in life, for other researchhers are expected to explore the research related to the Balinese language, so result of the research will be interesting, and contains values that are useful to society.keyword : short stories, element intrinsic, social value
SESELEH SOR SINGGIH BASA BALI SAJERONING PARUMAN BANJAR ADAT GUNUNG BIAU, DESA MUNCAN, KECAMATAN SELAT, KABUPATEN KARANGASEM ., Ni Luh Putu Ratna Dewi; ., Dra. Made Sri Indriani, M.Hum.; ., I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 2, No 1 (2015):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.5199

Abstract

KUUB Tetilikan puniki matetujon nlatarang indik (1) kawentenan paruman Banjar Adat Gunung Biau, Desa Muncan, Kecamatan Selat, Kabupaten Karangasem lan (2) kawentenan sor singgih basa Bali ring paruman Banjar Adat Gunung Biau, Desa Muncan, Kecamatan Selat, Kabupaten Karangasem. Tetilikan puniki nganggen palihan tetilik deskriptif kualitatif. Jejering ring tetilikan puniki, krama Banjar Adat Gunung Biau. Penandang ring tetilikan puniki, sor singgih basa Bali sane wenten ring paruman Banjar Adat Gunung Biau. Kramaning mupulang data ring tetilikan puniki nganggen kramaning pratiaksa lan sadu wicara. Data tureksa sane kanggen inggih punika analisis data deskriptif kualitatif antur pamargi (1) reduksi data, (2) pangwedar data, lan (panyutetan). Pepolih tetilikan puniki inggih punika (1) kawentenan paruman ring Banjar Gunung Biau mamargi antar manut kadi napi sane kaaptiang, sane mapaiketan sareng kutus pisarat kawentenan tutur inggih punika setting, pamilet, tetujon tutur, unteng tutur, nada tutur, wentuk tutur, noma tutur, lan sorohan tutur. (2) Kawentenan sor singgih Basa Bali ring paruman inggih punika sajeroning kruna-krunanyane akehan nganggen kruna alus mider lan sajeroning lengkaranyane wenten lengkara alus singgih, alus madia, alus sor lan lengkara andap, taler mapaiketan sareng warna basa saking penutur, saking panganggenyane, saking keformalan, lan saking sarana. Kata Kunci : Kruna jejeton: sor singgih basa Bali, paruman ABSTRACT This study aimed to describe (1) the condition of meeting at Banjar Adat Gunung Biau, Muncan Village, Selat District, Karangasem Regency and (2) the condition of sor singgih basa Bali in the meeting at Banjar Adat Gunung Biau, Muncan Village, Selat District, and Karangasem Regency. This study was designed by using descriptive qualitative research. The subjects were the people of Banjar Adat Gunung Biau. The object of this study was sor singgih basa Bali in the meeting at Banjar Adat Gunung Biau. The data collection methods used in this study is the observation and interview. Data analysis method used is descriptive qualitative data analysis which consists of (1) data reduction, (2) presentation of data, and (3) conclusion. The result of the study shows that (1) the condition of meeting at Banjar Adat Gunung Biau was well as expected, which is associated with eight terms of speech even that is setting and scene, participants, ends, act sequence, key, instrumentalities, norm of interaction and interpretation, and genre. (2) The condition of sor singgih basa Bali in the meeting, the words many used Alus mider word and the sentence using the phrase Alus singgih, Alus madia, Alus sor, and Andap sentence, also associated with language variations of the speakers, users , formality, and tool. keyword : Key words: sor singgih basa Bali, meetings.
CAMPUHAN PRALAMBANG BASA (CAMPUR KODE) RING RUBRIK BALI ORTI PAMIJILAN OKTOBER-DESEMBER 2014 ., Gusti Ayu Putu Novi Widya Utami; ., Dra. Made Sri Indriani, M.Hum.; ., I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 2, No 1 (2015):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.5186

Abstract

Tetilikan sane mamurda Campuhan Pralambang Basa (Campur Kode) ring rubric Bali Orti Koran Bali Post pamijilan Oktober-Desember 2014 madue tetujon (1) nelatarang soroh campuhan pralambang basa (campur kode) sane kaanggen ring rubrik Bali Orti koran Bali Post pamijilan Oktober-Desember 2014, miwah (2) nelatarang pakrana sane ngawinang kawentenan campuhan pralambang basa (campur kode) ring sajeroning rubrik Bali Orti koran Bali Post pamijilan Oktober-Desember 2014. Rerincikan tetilikan sane kaanggen ring tetilikan puniki inggih punika deskriptif kualitatif. Jejering tetilikan puniki wantah rubrik Koran Bali Orti Koran Bali Post pamijilan Oktober-Desember 2014. Panandang tetilikan puniki wantah campuhan pralambang basa (campur kode). Kramaning tetilikan sane kaanggen kramaning praktiyasa sane kawantu antuk teknik baca, simak, catat lan kramaning dokumentasi. Piranti tetilkan sane kaanggen wantah kartu data. Data tureksa sane kaanggen inggih punika reduksi data, nyorohang data (klasifikasi data), nyinahang data (deskripsi data) lan pamicutetan (kesimpulan). Pikolih tetilik puniki (1) campuhan pralambang basa (campur kode) ke dalam marupa 319 kruna, 46 frase, 21 baster , lan 1 idiom, (2) campuhan pralambang basa (campur kode) ke luar marupa 16 kruna , 3 frase, 2 baster , lan 1 idiom, (3) campuhan pralambang basa (campur kode) campuran wenten 8 marupa kruna lan frase. Kata Kunci : campur kode, koran, Bali orti The study, entitled Campuhan Pralambang Basa (code mixing) in the Bali Orti rubric on Bali Post newspaper edition October to Desember 2014 was aimed at (1) describing the types of code mixing found in the Bali Orti rubric on Bali Post newspaper edition October to December 2014 and (2) explaining the factors causing the code mixing in the rubric. This study was designed as descriptive qualitative study. The subject of this study was Bali Orti rubric on Bali Post newspaper edition October to December 2014 mean while the object was code mixing. The methods used were observation completed with read, observe, note technique and documentation. The instrument used was data card. The method of data analysis used was data reduction, data classification, data description, and conclusion. The results of this study were (1) inner code mixing in form of word 319, in form of phrase 46, in form of baster 21, and in form of idiom 1, (2) outer code mixing in form of word 16, phrase 3, baster 2, and idiom 1, (3) hybird code mixing there were 8 on form of word and phrase. keyword : code mixing, newspaper, Bali orti
NUREKSAIN KAANUTAN SESURATAN AKSARA BALI NGANGGEN NOTO FONT LAN APLIKASI WANTUAN PAPAN KETIK MULTILING O KEYBOARD Antara Jaya, I Made Dwi; Paramarta, I Ketut; Rai, I B
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 6, No 2 (2019): JPBB
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v6i2.20336

Abstract

Tetilikan puniki matetujon mahbahang (1) Paletan-paletan nyurat aksara Bali nganggen Noto Font ring aplikasi Multiling O Keyboard, (2) Kaanutan sesuratan aksara Bali ring uger-uger pasang lan wangun ring aplikasi Multiling O Keyboard (3) Kaluwihan lan kakirangan Noto Font lan aplikasi Multiling O Keyboard. Jejering tetilikan puniki Noto Font lan aplikasi wantuan Multiling O Keyboard. Panandang tetilikan puniki kaanutan sesuratan pasang lan wangun aksara Bali sakadi wangun, genah, sukat sane nenten nganutin pasang aksara Bali. Kramaning tetilikan sane kaanggen kramaning pratiaksa lan kramaning dokumentasi. Data tureksa sane kaanggen indentifikasi data, reduksi data, klasifikasi data, interpretasi data lan panyutetan. Pikolih tetilikan minakadi (1) paletan nyurat aksara Bali nganggen Noto Font lan aplikasi Multiling O Keyboard sane kadownload lan tata cara nganggen aplikasi marupa nlatarang panujuh nyurat aksara Bali ring aplikasi (2) Kaanutan sesuratan aksara Bali ring uger-uger pasang lan wangun saking aplikasi Multiling O Keyboard, minakadi sesuratan genah, wangun, lan sukating aksara Bali sane nenten manut ring uger-uger pasang lan wangun aksara Bali  (3) Kaluwihan Noto Font lan aplikasi prasida nyurat online, marupa media sosial, taler kakirangannyane wantah prasida nganggen ring HP OS android versi  6.0 munggah lan nenten prasida nyurat offline.    Kruna Jejaton: Noto Font, aplikasi aksara Bali
SESELEH TATA WANGUN JRONING (UNSUR INTRINSIK) LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON (NILAI PENDIDIKAN KARAKTER) SAJERONING PUPULAN SATUA-SATUA BALI (VII) BUKU DRUWEN I NENGAH TINGGEN ., I PUTU EKA PRAYUDA; ., I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.; ., Ida Ayu Sukma Wirani, S.S. M.Pd
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 2, No 1 (2015):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.4786

Abstract

Penelitian ini bertujuan untuk mendeskripsikan (1) unsur intrinsik dan (2) Nilai pendidikan karakter pada kumpulan cerita-cerita Bali (VII) buku milik I Nengah Tinggen. Subjek dalam penelitian ini adalah berupa buku kumpulan cerita-cerita Bali (VII) buku milik I Nengah Tinggen dan objek dalam penelitian ini adalah analisis unsur intrinsik dan nilai pendidikan karakter yang ada pada buku kumpulan cerita-cerita Bali (VII) buku milik I Nengah Tinggen. Pada penelitian ini menggunakan penelitian deskriptif kualitatif dan pengumpulan datanya dilakukan menggunakan telaah kepustakaan, metode dokumentasi. Analisis data yang digunakan adalah analisis kualitatif, bagian-bagiannya (1) reduksi data, (2) penyajian data, dan (3) penyimpulan data. Struktur intrinsik yaitu tema, tokoh, alur, latar, sudut pandang, amanat. Nilai pendidikan karakter yang ada dalam kumpulan cerita-cerita Bali (VII) buku milik I Nengah Tinggen yaitu religius, jujur, kerja keras, peduli sosial, rasa ingin tahu, dan mandiri. Karena kami jurusan Pendidikan Bahasa Bali menggunakan skripsi berbahasa Bali maka saya melampirkan abstrak berbahasa Bali. Tetilik puniki matetujon anggen nelatarang (1) tata wangun jroning (unsur intrinsik) lan (2) Kajatian guna sarat paguron-guron (nilai pendidikan karakter) ring pupulan satua-satua bali (VII) buku druwen I Nengah Tinggen. Jejering ring tetilik puniki inggih punika marupa buku pupulan satua-satua Bali (VII) buku druwen I Nengah Tinggen lan Penandang ring tetilikan puniki inggih punika nyelehin tata wangun jroning (unsur intrinsik) lan kajatian guna sarat paguron-guron (nilai pendidikan karakter) sane wenten ring buku pupulan satua-satua Bali (VII) buku druwen I Nengah Tinggen. Ring tetilik puniki nganggen tetilik deskriptif kualitatif lan mupulang datanyane kalaksanayang nganggen telaah kepustakaan, kramaning dokumen. Data tureksa sane kaanggen inggih punika analisis kualitatif, pah-pahannyane (1) reduksi data, (2) nyajiang data, lan (3) tetingkesan data. Kawetenan tata wangun jroning (struktur intrinsik) inggih punika unteng (tema), pragina (tokoh), lelintihan (alur), rerawatan (latar), pagenahan sang pengawi (sudut pandang), piteket (amanat). Kajatian guna sarat paguron-guron sane wenten ring pupulan satua-satua Bali (VII) buku druwen I Nengah Tinggen inggih punika religius, arjawa (jujur), seleg makarya (kerja keras), eling makrama desa (peduli sosial), rasa meled uning (rasa ingin tahu), lan newek (mandiri).Kata Kunci : cerita rakyat Bali, struktur intrinsik This research is describing (1) the intrinsic structure and (2) the value of character education in a collection stories Bali (VII) I Nengah Tinggen owned book. Subjects in this research is in the form of a book of stories Bali (VII) I Nengah Tinggen's books and objects in this research is the analysis of the intrinsic structure of character education and values that exist in the book of collection stories Bali (VII) I Nengah Tinggen’s owned book. In this research uses descriptive qualitative research and data collection using the study of literature, methods of documentation. Analysis of the data used is qualitative analysis, the parts (1) data reduction, (2) the presentation of the data, and (3) the data inference. Intrinsic structure that theme, character, plot, setting, point of view, the mandate. Educational value character in the collection of stories Bali (VII) I Nengah Tinggen's book is a religious, honest, hard work, social care, curiosity, and self-contained.keyword : folklore of Bali, the intrinsic structure
SESELEH TATA WANGUN (STRUKTUR) LAN GUNA SARAT (NILAI) SANE WENTEN RING GEGURITAN SINGAN DALANG (GSD) ., Kadek Desy Mirdana Sari; ., I Ketut Paramarta, S.S.,M.Hum.; ., Prof. Dr. I Nengah Martha,M.Pd
Jurnal Pendidikan Bahasa Bali Undiksha Vol 2, No 1 (2015):
Publisher : Universitas Pendidikan Ganesha

Show Abstract | Download Original | Original Source | Check in Google Scholar | DOI: 10.23887/jpbb.v2i1.4762

Abstract

Tujuan dari penelitian ini adalah mengetahuin struktur yang terkadung dalam GSD, lan mengetahui nilai yang terkandung dalang GSD. Rancangan penelitian yang digunakan adalah rancangan penelitian kepustakaan. Subjek penelitian ini adalah GSD dan yang menjadi objek dalam penelitian ini adalah analisis struktur dan nilai-nilai. Cara mendapatkan data peneliti menggunakan tiga metode yaitu, metode kepustakaan untuk mendapatkan data dan memeriksa data di GSD, kedua metode dokumentasi untuk mencari dan mengumpulkan data geguritan, dan yang ketiga metode transliterasi digunakan untuk mengubah data yang berupa data aksara Bali ke dalam aksara latin. Hasil yang diperoleh dari penelitian adalah pertama, struktur intrinsik GSD meliputi, tema, penokohan/perwatakan, latar, alur, dan amanat, kedua, nilai yang terkadung dalam GSD meliputi nilai religious, nilai moral/etika, nilai budaya, nilai estetika, dan nilai pendidikan. Karena kami jurusan bahasa Bali menggunakan skripsi bahasa Bali maka saya melampirkan abstrak berbahasa Bali Tetujon tetilikan puniki mangda prasida uning tata wangun (struktur) napi sane ngwangun GSD, lan mangda prasida uning indik guna sarat (nilai) napi manten sane wenten ring GSD. Palihan sane kanggen inggih punika palihan tetilikan kepustakaan. Jejering ring tetilikan puniki inggih punika GSD lan sane dados panandang ring tetilikan puniki inggih punika seseleh tata wangun (struktur) lan guna sarat (nilai). Data sane kapolihang nganggen tiga metode inggih punika metode kepustakaan sane kanggen ngamolihang lan nureksain data ring geguritan, kaping kalih metode dokumentasi kanggen ngrereh lan mupulang data ring geguritan punika lan sane kaping tiga metode transliterasi sane kanggen ngentosin aksara Bali ka aksara latin geguritan. Papolih sane kapolihang ring tetilikan puniki inggih punika, kapertama indik tata wangun (struktur) intrinsik GSD sekadi unteng (tema), pragina (penokohan/perwatakan), genah cerita (latar), lelintihan (alur), miwah piteket (amanat), lan sane kaping kalih indik guna sarat (nilai) GSD sekadi, guna sarat (nilai) parama tatwa (religious), guna sarat (nilai) tata susila (moral/etika), guna sarat (nilai) budidaya (budaya), guna sarat (nilai) kalanguan (estetika), guna sarat (nilai) paguron-guron (pendidikan).Kata Kunci : struktur, nilai, geguritan Singan Dalang (GSD) The purpose of this research is know the structure contained within GSD, Ian knows the value contained GSD. The design study is a literature study design. The subjects were GSD and which is the object of this research is the analysis of the structure and values. How to get the data the researchers used three methods, namely, the method of literature to obtain the data and check the data in GSD, the second method of documentation to locate and collect data geguritan, and the third method of transliteration is used to change the data in the form of data Balinese script to Latin script. The results of the study is the first, the intrinsic structure GSD includes, theme, characterization / characterization, setting, plot, and the mandate, second, the value contained within geguritan Singan Puppeteer include religious values, morals / ethics, values cultural, aesthetic value, the value of education.keyword : structure, values, geguritan Singan Dalang (GSD)
Co-Authors . ., ., Dewa Ayu Desy Riani ., I Kadek Aryana Prayoga ., I Nyoman Artawa ., I Putu Budiantara Putra ., Kadek Astina ., Kadek Meliningsih ., Kadek Ryan Sukanatha ., Made Ayu Ningsih ., Ni Luh Astini ., Ni Made Yuniharsih ., Ni Wayan Ari Suryanti ., Putu Nita Aryani Agustini A.P, I.Ngh Yoga Darma Ahmad Asroni Anak Agung Putu Putra Anggreningsih, Komang Sinta Anjani Putri, Rai Kompyang Dewi Antara Jaya, I Made Dwi Anti, Nkomang Juni Arin Devi, Ni.Pt.Ayu Trisna Aron Meko Mbete Artawan, Gede Aryana, I.B.Putra Manik Astiti, SG. Laksmi Widi Candra ayu widiastini, Kadek cahyani, Ni Kdk Sintha Desak Made Yoniartini Dewa Ayu Desy Riani . Dewi, Luh Restia dewi, Ni Putu Hanna Wila Ellya N.S, Ni Luh Putu Gd Edi Subawa Gde Artawan Gede Indrawan Gusti Ayu Putu Novi Widya Utami . Gusti Ayu Putu Novi Widya Utami ., Gusti Ayu Putu Novi Widya Utami I B Rai I B Rai I Gede Andika I Gede Aris Gunadi I Gede Bara Yuda Gautama I Kadek Agus Sujiwo, I Kadek Agus Sujiwo I Kadek Aryana Prayoga . I Ketut Yasa I Komang Doni Mahendra I Made Dwi Antara Jaya I MADE GEDE SEMARA PUTRA . I Made Werdi Atmaja . I Made Werdi Atmaja ., I Made Werdi Atmaja I Nengah Martha I Nyoman Artawa . I Putu Budiantara Putra . I PUTU EKA PRAYUDA . I WAYAN ARDI PAYANA . I Wayan Artika I Wayan Gede Wisnu I Wayan Putu Widiana . I WAYAN SUARDIKA . I Wayan Swandana I Wayan Wendra I.B. Putra Manik A. I.B.Made Ludy Paryatna I.B.Putra Manik Aryana I.B.Putra Manik Aryana I.Ngh Yoga Darma A.P Ida Ayu Putu Purnami Ida Bagus Made Ludy Paryatna Ida Bagus Mas Abdi Putra Ida Bagus Putra Manik Aryana Ida Bagus Putra Manik Aryana Ida Bagus Putra Yadnya Ida Bagus Putrayasa Ida Bagus Rai, S.S., M.Pd . Jutawan, K. Belly K. Belly Jutawan Kadek Agus Sujiwo Kadek Astina . Kadek Desy Mirdana Sari . Kadek Devi Antariyani . Kadek Devi Antariyani ., Kadek Devi Antariyani Kadek Meliningsih . Kadek Ryan Sukanatha . Kadek Sukreni Riawati Kami, Kanisius Kd. Dwi Swandana Ketut Agustini Komang Endy Suastika Komang Sinta Anggreningsih Luh Joni Erawati Dewi Luh Putu Ayu Widiasih Luh Restia Dewi M.Pd S.S. Ida Bagus Rai . Made Ayu Ningsih . Made Sri Indriani Made Yeni Kusumayanthi Maharani, Ni Putu Andina Putri Manik A., I.B. Putra Meriyantini, Ni Wayan Ni Kadek Ayu Dewi Ratni Ni Kadek Lady Lokita Dewi . Ni Kadek Lady Lokita Dewi ., Ni Kadek Lady Lokita Dewi Ni Kadek Sintia Dewi Ni Kdk Sintha cahyani Ni Luh Astini . Ni Luh Intan Pramita Sari Ni Luh Putu Ellya N.S Ni Luh Putu Ratna Dewi . Ni Luh Putu Ratna Dewi ., Ni Luh Putu Ratna Dewi Ni Made Ratminingsih Ni Made Rispintari Ni Made Yuniharsih . Ni Nyoman Harini Puspita Ni Putu Febri Yuliani . Ni Putu Febri Yuliani ., Ni Putu Febri Yuliani ni putu mirah yunisa putri . Ni Putu Nova Kartika Sari . Ni Wayan Ari Suryanti . Ni Wayan Meriyantini Ni.Pt.Ayu Trisna Arin Devi Nyoman Dewi Supartini Paryatna, I.B.Made Ludy Prof. Dr. I Made Sutama,M.Pd . Prof. Dr. I Nengah Suandi,M.Hum . Prof. Dr. I Wayan Rasna,M.Pd . Putu Dani Arya Saputra Putu Nita Aryani Agustini . Putu Putri Maharani Putu Suwidnyana Rai, I B Ricani, Ni Komang Rispintari, Ni Made S.S. M.Pd Ida Ayu Sukma Wirani . Sagung Laksmi Widi Candra Astiti Sang Ayu Putu Sriasih Sariyasa . Setia Dewi, Luh Putu Juni Ari Sinaga, Andira Emelita Br Suastika, Komang Endy Subawa, Gd Edi Sujiwo, I Kadek Agus Sukreni Riawati, Kadek Supartini, Nyoman Dewi Swandana, Kd. Dwi Widi, Sagung Laksmi Wisnu, I Wayan Gede Yasa, I Ketut